چگونه در خانه نان بپزیم | پخت نان خانگی
برای همه ما زمانی پیش آمده که دلمان لک زده باشد برای بو و عطر نان تازه. وقتی هوس نان تازه داشته باشیم میتوانیم شال و کلاه کنیم و به نزدیکترین نانوایی محله برویم یا در اقدامی دلنشینتر خودمان دست به کار شویم و نانی مطابق سلیقه خودمان را داغ و تازه سر سفره بگذاریم. بر کسی پوشیده نیست که لذت خوردن نانی که حاصل دسترنج خودمان است چقدر دلچسبتر است.
در این مطلب ما سه نوع از پرطرفدارترین نانهای مورد استفاده ایرانیان را ذکر میکنیم و برای هر کدام دستور پختشان را شرح میدهیم. همراهمان باشید با طرز تهیه نان لواش، نان بربری و نان تافتون:
چگونه در خانه نان لواش بپزیم
نان لواش از ملزومات نانی سفره ما ایرانیهاست. البته که کلمه لواش خاستگاه ارمنی دارد و این نان هم اصالتی ارمنی دارد ولی روی سفره ما نیز خودنمایی میکند. این نان که با خمیر فطیر یا خمیر «کم ورآمده» پخته میشود، ضخامتی کم در حد 3 میلیمتر دارد. برای دستور پخت نان لواش خانگی با ویکی چه همراه باشید.
مواد لازم:
آرد :۲ پیمانه تقریبا
اب:۳/۴ پیمانه
نمک: نوک قاشق چای خوری
روغن: ۴ قاشق غذا خوری
بیکینگ پودر:یک قاشق چای خوری
طرز تهیه:
در ابتدا همه مواد خشک را اضافه میکنیم. بعد از اینکه مواد خشک را به هم زدیم، وسط این مواد خشک را گود میکنیم و به آن روغن اضافه میکنیم. بعد از اضافه کردن روغن، آب ولرم را به مخلوط اضافه میکنیم.
آب را به طور آهستهای گرم میکنیم. نباید داغ بشه فقط کمی گرم بشه کافی هست، بعد کم کم به مواد اضافه میکنیم و خوب مخلوط میکنیم.
این مخلوط را به حدی به هم میزنیم تا خمیر یک دستی به دست بیاید. خمیر باید نرم و لطیف باشد و هیچ گونه ناهمواری یا برجستگی درون بافتش حس نشود. اگر میزا آردتان زیاد باشد یا آبی رکه اضافه میکنید کم باشد خمیرتان سفت میشود و در نتیجه یک نان خشک به شما تحویل میدهد.
اگر دیدید خمیرتان چسبناک است به خمیرتان کم کم آرد اضافه کنید تا وقتی که حس کنید دیگر چسبناک نیست.
روی مخلوط خمیریمان یک پارچه‌ی نم دار می اندازیم تا حدود ۳۰ دقیقه روی مخلوط بماند و باعث شود که خمیر به اصطلاح ور بیاید،
بعد از۳۰ دقیقه از خمیرمان گلوله‌هایی به اندازهٔ نارنگی بر می‌داریم و کنار میگذاریم
سطح کار را آرد میپاشیم و با کمک وردنه گلوله‌ها را باز میکنیم
تا جایی که میتونید خمیر را با وردنه نازک کنید
ماهیتابه تفلون یا چدن را داغ کنید و خمیر رو بپزید البته حواستان باشد این مرحله را بدون روغن انجام میدهید.
ماهیتابه باید داغ شود و بعد حرارت روی متوسط گذاشته شود. میزان شعله را کم و زیاد نکنید. سپس خمیر را روی ماهیتابه بندازید
در این مرحله میبینید که خمیر شروع میکند به حباب زدن های ریز و درشت در سطحش.
اگر نانتان هنگام پخت حباب نزد نتیجه میگیریم که خمیرتان سفت شده است و نانی که تهیه میکنید خیلی سفت میشود. ذز این صورت بهتر هست ادامه ندهید و خمیر رو مستقیم به سطل اشغال هدایت کنید!
وقتی یک طرف خمیر کمی قهوه ای شد و خالهای قهوه ای به خودش گرفت طرف دیگه خمیر را برگردانید تا سسمت دیگر نان هم بپزد.
وقتی که نانها خالهای قهوهای به خود گرفتند یعنی کاملا پخته و آماده هستند.
نکته مهم در مورد نان این است که بلافاصله بعد از پخت و خنک شدن نانها، آنها را داخل جای نان بگذارید تا خشک نشوند.
اگر بعد از پخته شدن نانها احساس کردید که خشک هستند نگران نباشید. اگر در محفظه مخصوص نان بگذارید بعد از ۲-۳ ساعت کاملا نرم میشوند.
میتوانید نانها را درون پارچه و پلاستیک به مدت چند روز نگه دارید و استفاده کنید
چگونه در خانه نان بربری بپزیم
نان بربری یکی از محبوبترین نانها برای مصرف صبحانه است. این نان ترکیبی لذت بخش در کنار سفره ایجاد میکند.
مواد لازم :
آب : 2 پیمانه
آرد : 5 پیمانه
خمیر مایه : 2 و 1/2 قاشق چایخوری
شکر : 3 قاشق غذاخوری
نمک : 1 و 11/2 قاشق چایخوری
بیکینگ پودر : 1 قاشق مرباخوری
مواد لازم جهت روی نان:
کنجد
آرد: 1 قاشق غذاخوری
آب: چند قاشق که آرد درونش حل شود
طرز تهیه :
شکر را با آب ولرم که حرارتی رو به گرمی دارد، حرارت داره مخلوط و خمیر مایه را روی آن می ریزیم. به مدت 10 دقیقه صبر میکنیم تا این مخلوط کناری بماند تا به عبارتی، عمل بیاید.
نمک و بیکینگ پودر را با آرد مخلوط کرده و بعد مایه خمیر رو به این تزکیب اضافه کرده و به مدت یک ربع خوب ورز میدهیم. یک قاشق آرد را در مقدار خیلی کمی آب حل میکنیم. کف سینی را سبوس یا آرد می پاشیم و خمیر رو به شکل نان بربری پهن میکنیم و آب و آرد رو با برس روی خمیر میمالیم و با کارد خطوطی روی نان به شکل عمودی روی نان یه وجود میآوریم و کنجد میپاشیم.
یک ربع به خمیر استراحت داده و سپس همراه یک کاسه آب در فر قرار داده و نان را طبخ می کنیم ـ اگر روی نان برشته نشد کمی آنرا گریل کنید ـ
پخت نان خانگی تافتون طرفداران زیادی دارد. با ما همراه باشید تا دستور پخت این نان را یاد بگیریم.
مواد لازم:
آرد: ۵ لیوان (۴۵۰ گرم)
مایه خمیر: ۲ قاشق چایخوری
روغن مایع: ۳ قاشق چایخوری
نمک: ۲ قاشق چایخوری
شکر: ۳ قاشق چایخوری
آب گرم: ۲۷۰ میلی لیتر
طرز تهیه و دستور پخت:
یک لیوان آب را که حرارتی ملایم دارد با شکر و مایه خمیر مخلوط میکنیم و این مواد در یک ظرف در بسته قرار میدهیم. این مواد را تا ۷-۸ دقیقه کناری میگذاریم تا به عبارتی عمل بیاید و پف کند.
در قسمتی جداگانه آرد، و نمک را مخلوط کرده و در ظرف مناسبی میریزیم. مثل تهیه خمیر نانهای دیگر وسط آن را کمی گود میکنیم. بعد از اینکه مایه خمیر آماده شد، این مایه و روغن را در محلی که گود کردید بریزید و با قاشق چوبی، کم کم آرد و آب را مخلوط کنید. هر بار مقدار کمی از آرد را از اطراف به وسط گودی بیاورید و با آب مخلوط کنید.
این مخلوط را به حدی به هم میزنیم تا خمیر یک دستی به دست بیاید. خمیر باید نرم و لطیف باشد و هیچ گونه ناهمواری یا برجستگی درون بافتش حس نشود. اگر میزا آردتان زیاد باشد یا آبی رکه اضافه میکنید کم باشد خمیرتان سفت میشود و در نتیجه یک نان خشک به شما تحویل میدهد.
اگر دیدید خمیرتان چسبناک است به خمیرتان کم کم آرد اضافه کنید تا وقتی که حس کنید دیگر چسبناک نیست.
از خالی کردن یکباره آرد اضافی روی خمیر خودداری کنید چون ممکن است خمیر شما سفت تر از اندازه‌ای که باید، بشود. خمیر را به این ترتیب حدود ۱۰ دقیقه ورز دهید. سعی کنید با کف دست خود که آردی کرده اید خمیر را ورز دهید و از چنگ زدن خمیر بپرهیزید.
برای اینکه سراغ چهن کردن این خمیر بروید در ظرف بزرگتری مقدار کمی آرد بپاشید یا مقدار کمی روغن اسپری کنید و خمیری را که ورز داده اید، به داخل آن منتقل کنید. مجددا روی خمیر مقدار خیلی کمی آرد بپاشید و روی ظرف را با پارچه تمیزی بپوشانید و اجازه دهید تا خمیر در جای گرمی حدود یکی دو ساعت بماند تا حجم خمیر ۲ یا ۳ برابر شود و حسابی عمل بیاید.
قبل از اینکه نان را درون فر قرار دهید باید فر را روشن کنید و با حرارتی حدود 200 درجه سانتیگراد روشنش کنید. خمیر را به ۳ یا ۴ قسمت تقسیم کنید و تکه‌های مساوی از خمیرتان بسازید. حالا مقدار خیلی کمی آرد روی سطح کار خود ریخته و با وردنه خمیر را صاف و کمی گرد کنید تا خمیر باز شود و اندازه دلخواه را بگیرد.
خمیر را در سینی فر گذاشته و با انگشتان خود، خمیر را فشار دهید تا حفره هایی بر روی خمیر ایجاد شود و خمیر فرم بگیرد. با چنگال سوراخ های ریزی بر روی خمیر ها ایجاد کنید تا در هنگام پخت نان خانگی ، حباب های درشتی بر روی نان ها ایجاد نشود. در صورت تمایل می توانید روی خمیر خود کنجد هم بپاشید. یک ظرف آب کف فر بگذارید. ئر حالت کلی این کار باعث میشود تا هوای داخل فر مرطوب شود و از خشک شدن نانها جلوگیری شود.
نانها را در طبقه وسط فر بگذارید. برای پخت هر نان به زمانی حدود ده دقیقه احتیاج دارید. اگر میخواهید از زمان آاماده شدن نانتان باخبر شوید به رنگ نانتان دقت کنید. در صورت تغییر رنگ یعنی نان آماده است. اگر نان پخته بود ولی هنوز رنگ دلخواه شما نبود، از بالای فر ۱ دقیقه حرارت به نان بدهید تا روی آن نیز خوشرنگ شود.
برای پخت نان خانگی تافتون حتما به فر احتیاج ندارید. میتوانید از یک ماهیتابه چدنی استفاده کنید و روی گاز نان تافتون را بپزید. روش کارتان هم به این شکل خواهد بود کخ کف ماهیتابه را با قلمو کمی چرب کنید و نان را درون آن بپزید و وقتی زیر آن رنگ گرفت، نان را برگردانید تا طرف دیگر آن نیز رنگ بگیرد. همچنین می توانید بجای برگرداندن نان، وقتی داخل ماهیتابه پختید برای برشته کردن روی آن، داخل فر قرار دهید تا رنگ بگیرد.