مش وای فای چیست و چه کاربردی دارد؟

مش وای فای یکی از پدیده های جدید در زمینه شبکه است که می تواند ویژگی های ایده آلی را برای کسانی که با پوشش وای فای خود مشکل دارند، به ارمغان بیاورد. در این مقاله از پلازا می خواهیم در مورد این تکنولوژی با هم صحبت کنیم.

شبکه های وای فای این روز ها به یکی از اجزای مهم در خانه ها و یا مکان های مختلف تبدیل شده اند. دسترسی به اینترنت به صورت بیسیم با گسترش استفاده از تلفن های هوشمند و لپ تاپ ها روز به روز برای کاربران مهمتر و حساس تر می شود و البته باید گفت هرچه این میزان استفاده بیشتر می شود، مشکلاتی که برای آنتن دهی داریم نیز زیاد تر خواهند شد. اگر دقت کرده باشید در خیلی از خانه های قدیمی یک مودم وای فای برای آنتن دهی با چالش هایی مثل نقاط کور روبرو خواهد شد و یا در شرکت ها و فضاهای بزرگ سیستم هایی که دورتر باشند، کیفیت پایین تری دریافت می کنند. مش وای فای یکی از تکنولوژی های جدیدی است که می تواند این مشکلات را رفع کند.

در این مقاله می خواهیم در مورد این موضوع که اصلا Mesh Network چیست و چطور کار می کند و مکانیزم کاری آن چطور عمل می کند با هم صحبت کنیم. همینطور این موضوع که مش وای فای در چه خانه هایی مورد استفاده قرار می گیرد و شرایط ما باید چطور باشد که به سراغ استفاده از آن برویم هم مواردی را عنوان خواهیم کرد.

فهرست مطالب

مش وای فای چیست؟

مش وای فای یکی از جدیدترین تکنولوژی ها در زمینه سیستم ها و شبکه های وای فای است که در آن از یک سیستم آنتن دهی چند تکه برای ارائه وای فای استفاده می شود. در واقع در اینجا ما یک مودم را داریم که به همراه دو دستگاه جانبی دیگر که هر کدام روتر های وای فای هستند ارائه شده و در یک محیط قرار می گیرند. در اینجا هر کدام از روتور ها با دیگری در ارتباط بوده و می توانند به صورت مستقل اینترنت را در محیطی که قرار است پوشش دهند، برقرار کنند.

در صورتی که به دستگاه مش وای فای نگاه کنیم، در ابتدا ممکن است چند مودم معمولی را ببینید که یکی از آنها از دیگری بزرگتر است، در تصویر زیر دقیقا می توانید این دستگاه ها را ببینید:

هر کدام از این دستگاه ها، یک نود (Node) شبکه مش وای فای نام دارد. در این حالت دستگاه بزرگتر به عنوان روتر اصلی عمل می کند و به خط تلفن شما متصل شده و ارتباط با اینترنت را فراهم می کند. این دستگاه، خود یک آنتن وای فای دارد که دو دستگاه دیگر به آن متصل می شوند. حالا شما می توانید هر کدام از این دو آنتن را در اتاق هایی از خانه (یا هر محیط دیگری) قرار دهید.

یکی از مهمترین اهدافی که در توسعه Mesh Wi-Fi مورد توجه قرار گرفته است و در مورد آن صحبت می شود خانه های هوشمند است. در واقع این مش ها نه تنها مانند یک مودم عمل می کنند، بلکه یک شبکه مرکزی برای اتصال سایر دستگاه های الکترونیکی در خانه نیز هستند و می توانند از یخچال و مایکروفر گرفته تا سیستم های امنیتی و دوربین های مدار بسته را به هم متصل کرده و امکانات لازم برای کنترل مرکزی آن را در اختیار شما قرار دهند. مش وای فای برای این کار طراحی شده است و از نظر امنیتی و امکانات مدیریتی برای این کار بهبود داده شده است.

هر کدام از این نود ها خود یک فرستنده و گیرنده قدرتمند است که می توان گسترش شبکه شما را افزایش دهد و از این طریق شبکه ای که دارید، به صورت قدرتمند و یکسان در تمامی نقاط خانه توزیع می شود. نکته جالبی که در مورد نودهای Mesh Wi-Fi وجود دارد این است که بنا به نیازی که داشته باشید می توانید تعداد نود های آنها را کم و زیاد کنید. در این حالت نود اصلی که وظیفه دسترسی به اینترنت را دارد ثابت باقی مانده و شبکه شما می تواند هر تعداد نود که نیاز داشته باشید را پوشش دهد. این کم و اضافه کردن نود ها تاثیری در کارکرد کلی شبکه ندارد و باید گفت راه اندازی آنها هم چندان کار پیچیده ای نیست. در ادامه در مورد روش کاری و مسائل تخصصی مربوط به مش های وای فای به صورت کامل صحبت خواهیم کرد.

مکانیزم کاری Mesh Wi-Fi

هر چند در اینجا یک مقاله عمومی برای مش وای فای را داریم و نمی خواهیم زیاد وارد جزئیات شویم، اما بهتر است که در مورد مکانیزم عملکردی این نود ها هم حساب کنیم و کمی کار را تخصصی تر دنبال کنیم. مطمئنا این توضیحات می تواند خیلی از سوالات شما را برطرف کند!

در مورد مش وای فای باید گفت که مبنای آن ساختار شبکه های Wireless mesh network یا همان WMN ها استفاده می کند. این شبکه ها برای اولین بار با کاربرد های نظامی استفاده شدند. ویژگی اصلی این شبکه ها این بود که هر کدام واحد ها یا همان نود های شبکه هم می توانست یک کاربر و استفاده کننده از شبکه باشد و هم خود به عنوان یک آنتن به دیگر نود ها سرویس دهی کند. مش وای فای که این روز ها با آن سروکار داریم هم دقیقا همان موارد را پشتیبانی می کند و تقریبا همین موضوع را دنبال می کند، با این تفاوت که کاربران به عنوان نود عمل نمی کنند و نود ها ثابت هستند.

تصویر زیر می تواند وضعیت یک خانه که با استفاده از چند نود مش وای فای پوشش داده می شود را به خوبی نشان دهد:

در این تصویر نود اصلی و متصل به اینترنت می تواند هر کدام از نود هایی که می بینید باشد، به عنوان مثال در صورتی که نود قرار گرفته در حیات و کنار درخت نود اصلی ما باشد، اینترنت ما از طریق سایر نود ها می تواند به نودی که در ایوان (سمت چپ) قرار گرفته است برسد.

یکی از نکات مهم و کاربردی در مورد مش وای فای هایی که امروز در بازار وجود دارند این است که محل قرار گیری نود ها و اینکه آیا با نود اصلی ارتباط دارند یا نه اصلا مهم نیست. برای اینکه یک نود بتواند پوشش وای فای را فراهم کند، لازم است با حداقل یک نود دیگر که به اینترنت دسترسی دارد در ارتباط باشد. اما از نظر موقعیت جغرافیایی این موضوع اصلا مطرح نیست. معمولا این چیدمان بر اساس حالتی قرار داده می شود که محیط مورد نظر بیشترین و بهترین پوشش وای فای را داشته باشد و در تمامی لوکیشن ها آنتن در حالت ماکزیمم خود قرار داشته باشد.

مزایا و معایب Mesh Wi-Fi چیست؟

این تکنولوژی جدید در زمان ارائه خود خیلی از کاربران را شگفت زده کرد و می توان آن را یک اتفاق خوب برای مودم های وای فای خانگی دانست که برای خیلی از افراد که در محل های بزرگ و دور از مودم هستند و یا در خانه هایی با دیوار های ضخیم زندگی می کنند که آنتن دهی در آنها خوب نیست و این مشکل را دارند، ایده آل به نظر می رسید. حتی می توان گفت Mesh Wi-Fi به اندازه ای محبوب شد که تبدیل به یکی از مهمترین کالاهای عرضه شده در نمایشگاه CES 2024 شد.

هر چند این فناوری بسیار محبوب شده است، اما باز هم نمی توان آن را خوب مطلق دانست و ایرادات خاص خود را دارد. در این بخش می خواهیم با بررسی مزیت ها و معایب مش وای فای ببینیم که واقعا کاربرد این فناوری چیست.

مزایای مش وای فای کدامند؟

در مورد مزیت ها و ویژگی های خوب این ابزار کم و بیش صحبت کردیم و می توان گفت که بزرگترین آنها افزایش پوشش وای فای در خانه و رفع مشکل سیگنال های ضعیف است. اما باید گفت موارد دیگری هم وجود دارد که می تواند در این بخش به آنها اشاره شود. مهمترین مزیت هایی که می توان برای این دستگاه لیست کرد، از این قرارند:

• مدیریت و راه اندازی ساده: در این خصوص مدیریت مش وای فای باید گفت کار چندانی وجود ندارد و شما می توانید به راحتی یک شبکه مش را مانند یک مودم معمولی راه اندازی کنید. بعلاوه در مقایسه با افزایش قدرت شبکه وای فای با روش هایی که در شبکه های سنتی وجود داشت، عملیات راه اندازی Mesh Wi-Fi ساده شده است و اصلا قابل مقایسه نیست.
• یک شبکه واحد برای همه کاربران: در صورتی که شما بخواهید با استفاده از روتر ها و آنتن های وای فای عادی یک شبکه را تقویت کنید، در انتها چند شبکه خواهید داشت که کاربران باید بتوانند به هر کدام که خواستند متصل شده و نیاز به نام کاربری و پسورد جدا برای هر کدام دارند. در مش وای فای شما یک شبکه واحد و یک نام کاربری و رمز عبور برای هر کاربری دارید.
• امنیت بالا و قابل اطمینان بودن: مطمئنا برای یک شبکه بزرگ و واحد با چند نقطه دسترسی نگرانی های امنیتی یکی از مهمترین مقوله هایی است که نظر کارشناسان به آن جلب می شود، اما در مورد Mesh Wi-Fi باید گفت که این شبکه به خوبی محافظت شده و از قابلیت اطمینان بسیار بالایی برخوردار است.
• امکان خرید نود ها به صورت تکی: فرض کنید یک شبکه مش وای فای با ۳ نود دارید و می خواهید آن را به ۵ نود ارتقا دهید، برای این کار لازم نیست کل آن را کنار گذاشته و یک شبکه دیگر را راه اندازی کنید، شما می توانید تنها با اضافه کردن دو نود، آن هم با پیکر بندی خیلی ساده شبکه خود را ارتقا دهید.
• برقراری ارتباط با تقریبا تمامی دستگاه ها: همانطور که گفتیم یکی از اهدافی که Mesh Wi-Fi دنبال می کند خانه های هوشمند هستند و شما می توانید با طیف وسیع پروتکل هایی که نود ها در اختیار شما قرار می دهند تقریبا هر وسیله الکترونیکی که قابلیت اتصال به اینترنت داشته باشد را به این شبکه وصل کرده و کنترل خانه خود را به صورت یکپارچه در اختیار داشته باشید.

معایب مش وای فای کدامند؟

در کنار تمامی مزایا معایبی در خصوص کاربرد های مش وای فای وجود دارد و لازم است قبل از اینکه به فکر استفاده از آن بیفتیم در مورد آنها هم صحبت کنیم و ببینیم که چه چالش هایی می تواند برای ما اتفاق بیفتد. مهمترین مواردی که در این طبقه بندی جای می گیرند از این قرارند:

• هزینه بالای خرید نود ها: تکنولوژی Mesh Wi-Fi هنوز در ابتدای راه است و شرکت های کمی هستند که در این حوزه فعالیت دارند. همینطور قیمت این دستگاه ها به دلیل جدید بودن آنها بالا رفته و برای خرید هر نود لازم است هزینه ای بین ۱۰۰ تا ۶۰۰ دلار باید پرداخت شود. همه این موارد در کنار هم، Mesh Wi-Fi را تبدیل به یک فناوری گران کرده است که شاید برای استفاده های عادی و خانگی چندان به صرفه نباشد. باید منتظر ماند و دید که در شرایط اقتصادی تر هم می توان از این دستگاه بهره برد یا نه.
• اتلاف هزینه با استفاده از مش وای فای: همانطور که گفتیم مش ها تکنولوژی ای گران هستند و این در حالی است که یک مودم روتر قدرتمند وای فای را میتوان با ۵۰ دلار خریداری کرد که کاربرد های خانگی و حتی فراتر از آن را هم پوشش می دهد. پس در جایی که مودم روتر های عادی کار شما را راه می اندازند، استفاده از مش وای فای قطعا اتلاف هزینه را برای شما در بر خواهند داشت و اصلا به آن نیازی ندارید.
• قرارگرفتن در معرض امواج: همانطور که در تصاویر هم دیدیم، در یک Mesh Wi-Fi همپوشانی امواج زیاد خواهد بود، پس بدیهی است که مناطقی از محیط که توسط یک منبع در معرض امواج قرار است، اکنون توسط دو یا سه منبع پوشش داده شود. این موضوع برای خیلی از کاربران می تواند نگران کننده باشد. البته نمی توان گفت این امواج چندان برای ما ضرر دارد، اما در صورتی که سری به مقاله خطرات امواج وای فای بزنید می توانید با جزئیات این موضوع آشنا شوید.

آیا مش وای فای بدرد ما می خورد؟

این سوالی است که مطمئنا خیلی از کاربران با آن مواجه می شوند. وقتی در مورد مزیت هایی که Mesh Wi-Fi دارد صحبت می کنیم، تقریبا همه مجاب می شوند که این تکنولوژی چقدر خوب خواهد بود و می تواند بدرد ما هم بخورد، زیرا ضعیف بودن آنتن وای فای خیلی از کاربران را اذیت کرده است. بخصوص در ایران که خانه های قدیمی ساز با دیوار های عریض و طراحی های خاص خود این دردسر ها را دو چندان می کنند. اما وقتی معایب و قیمت آن را ببینیم، این موضوع که آیا واقعا این تکنولوژی بدرد ما می خورد سوالی است که پرسیدن آن خالی از لطف نخواهد بود!

همانطور که گفتیم هر کدام از نود های مش ها می توانند ۱۰۰ تا ۶۰۰ دلار قیمت داشته باشند و در کمترین حالت لازم است که ۲۰۰ دلار برای شبکه وای فای خود هزینه کنید. این در حالی است که خرید بهترین مودم بازار که بتواند این مشکلات را رفع کند، برای ما بیشتر از ۵۰ دلار آب نخواهد خورد. البته در صورتی که در مورد یک خانه با اندازه متوسط صحبت کنیم.

البته باید گفت که حالت های مختلفی هم وجود دارد که Mesh Wi-Fi می تواند به صرفه تر از استفاده از روش های قدیمی باشد. مهم ترین این موارد اندازه محلی است که می خواهید پوشش وای فای را در آن ایجاد کنید. در صورتی که از کاربرانی هستید که می خواهید فضایی با ابعاد بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ متر را پوشش دهید، باید گفت مش وای فای هزینه و دردسر کمتری را برای شما خواهد داشت و استفاده از آن به صرفه خواهد بود.

اگر از کاربرانی هستید که به این نتیجه رسیده است خرید مش وای فای گزینه مناسبی برای آنها نیست می توانید سری به مقاله تقویت سیگنال وای فای بزنید تا با روش های بهبود شبکه فعلی خود و رفع مشکل آنتن ضعیف آشنا شوید.

نتیجه گیری

مش وای فای فناوری جدیدی است که می تواند شبکه های وای فای را با استفاده از نود های بیسیم گسترش داده و پوشش آن را زیاد کند. این تکنولوژی علاوه بر رفع مشکل سیگنال ضعیف می تواند سایر دیوایس های هوشمند مانند تلویزیون، سیستم تهویه هوا و تنظیم دما و به طور کلی هر چیزی که قابلیت اتصال به اینترنت داشته باشد را به صورت جامع به هم متصل کرده و امکان کنترل را در اختیار شما قرار دهد. این تکنولوژی جدید و گران قیمت بالایی داشته و مناسب فضاهای بزرگ است پس در صورتی که قصد راه اندازی آن برای خود را دارید، بهتر است اول ارزیابی های لازم را انجام دهید. در صورتی که در مورد Mesh Wi-Fi نظری داشتید، خوشحال می شویم آن را با ما در میان بگذارید.