نیروی نامرئی حاکم بر جو زمین، پس از بیش از نیم قرن جستجو، سرانجام کشف شد. این میدان الکتریکی، که به “باد قطبی” شهرت یافته است، مکانیسم فرار سریع و آسان ذرات جو از مناطق قطبی به فضا را توضیح میدهد و احتمالاً در شکلگیری لایههای فوقانی جو نقش بسزایی دارد. دانشمندان بر این باورند که این میدان، همانند گرانش و میدان مغناطیسی، برای پایداری جو زمین حیاتی است.
به گزارش دپارتمان اخبار علمی رسانه فناوری تکنا، گلن کولینسون، محقق اصلی ماموریت Endurance در مرکز پرواز فضایی گدارد ناسا، در این باره میگوید: “این میدان برای درک عملکرد سیاره ما از اهمیت بنیادینی برخوردار است و از بدو پیدایش زمین، همواره در کنار گرانش و میدان مغناطیسی وجود داشته است. با وجود ضعف ظاهری، این میدان نقش بسیار مهمی در مقابله با نیروی گرانش ایفا میکند و به عبارتی، ذرات جو را به سمت فضا میراند.”
وجود این میدان الکتریکی برای نخستین بار بیش از شصت سال پیش مطرح شد. در اواخر دهه 1960، فضاپیماهایی که بر فراز قطبهای زمین پرواز میکردند، جریان عظیمی از ذرات را شناسایی کردند که با سرعت فراصوت به فضا فرار میکردند. دانشمندان میدانستند که تابش خورشید باعث میشود برخی ذرات از جو خارج شوند، اما ذرات مشاهده شده نشانهای از گرم شدن نداشتند. کولینسون در این خصوص توضیح میدهد: “نیرویی باید وجود داشته باشد که این ذرات را به بیرون از جو بکشاند.” با این حال، تشخیص این میدان الکتریکی بسیار ضعیف و نامرئی که تنها در ارتفاعات بسیار بالا قابل تشخیص بود، فراتر از تواناییهای فناوری آن زمان بود.
در سال 2016، کولینسون و همکارانش به توسعه حسگرهایی برای ماموریت موشک صوتی بینالمللی Endurance پرداختند. در ماه مه 2022، یکی از این موشکها مجهز به هشت ابزار تخصصی از مرکز پرتاب موشک اسوالبارد در سوئد، که نزدیک به قطب شمال قرار دارد، پرتاب شد. این مکان، موقعیت ایدهآلی برای مطالعه پدیدههای جوی منحصر به فرد قطبی فراهم میکرد. سوزی ایمبر، فیزیکدان فضایی در دانشگاه لستر، در این باره میگوید: “اسوالبارد تنها مرکز پرتاب موشک در جهان است که امکان پرواز در میان بادهای قطبی و انجام اندازهگیریهای مورد نیاز ما را فراهم میکند.
برای مشاهده تازه ترین خبرها به صفحه اخبار علمی رسانه تکنا مراجعه کنید.
source