مطالعهای نوین نشان میدهد که ممکن است سیاره زمین در حدود ۴۶۶ میلیون سال پیش، به دنبال جذب و تجزیه یک سیارک گذری، دارای سامانهای از حلقهها مشابه حلقههای زحل بوده باشد. این حلقه که احتمالا از بقایای آن سیارک تشکیل شده و دهها میلیون سال پایدار مانده است، میتواند عامل خنکسازی جهانی و حتی دوره یخبندان شدید زمین در ۵۰۰ میلیون سال گذشته بوده باشد.
به گزارش سرویس اخبار نجوم رسانه فناوری تکنا، این نتیجهگیری بر اساس تحلیل دقیق ۲۱ دهانه برخوردی در سراسر جهان استوار است. پژوهشگران بر این باورند که این دهانهها در اثر برخورد قطعات یک سیارک بزرگ ایجاد شدهاند. این رویداد در دوره اردویسین رخ داده است؛ دورهای که زمین شاهد افزایش چشمگیر برخوردهای سیارکی بوده است.
تیمی به سرپرستی اندی تامکینز، استاد علوم سیارهای در دانشگاه موناش استرالیا، با استفاده از مدلهای رایانهای حرکت صفحات تکتونیکی زمین در گذشته، به بررسی موقعیت اولیه این دهانهها پرداخت. نتایج نشان میدهد که تمامی این دهانهها در عرضهای جغرافیایی نزدیک به استوا شکل گرفتهاند. این امر حاکی از آن است که قطعات سیارک پس از برخورد با زمین، حلقهای در اطراف آن ایجاد کردهاند و سپس به تدریج بر سطح سیاره سقوط کردهاند.
تامکینز در این باره میگوید: “در شرایط عادی، برخورد سیارکها به زمین میتواند در هر نقطه از سطح سیاره رخ دهد. اما تمرکز این همه دهانه در نزدیکی استوا نشان میدهد که این برخوردها تصادفی نبودهاند و ارتباطی با هم دارند. دانشمندان معتقدند که وجود این دهانهها در نزدیکی استوا، قویترین مدرک برای اثبات وجود حلقهای در اطراف زمین در گذشته است. زیرا چنین حلقههایی معمولاً در بالای استوای سیارات تشکیل میشوند. احتمال اینکه این دهانهها به طور تصادفی و بیارتباط با هم ایجاد شده باشند، بسیار اندک است.
پژوهشگران تخمین میزنند که سیارکی که منجر به تشکیل این حلقه شده است، حدود ۱۲.۵ کیلومتر قطر داشته است. پس از برخورد با زمین، قطعات این سیارک در مدار اطراف زمین قرار گرفته و حلقهای را تشکیل دادهاند. تامکینز در بیانیهای دانشگاهی افزود: “در طول میلیونها سال، مواد این حلقه به تدریج بر سطح زمین سقوط کرده و باعث افزایش تعداد برخوردهای شهابسنگی شده است. همچنین، لایههای رسوبی مربوط به این دوره حاوی مقادیر زیادی از بقایای شهابسنگی هستند.”
تحلیل این بقایای شهابسنگی نشان میدهد که آنها در معرض تابش کیهانی کمتری نسبت به شهابسنگهای امروزی قرار داشتهاند. این امر نیز از فرضیه وجود حلقه پشتیبانی میکند. علاوه بر این، وجود نشانههایی از سونامیهای متعدد در دوره اردویسین، میتواند ناشی از برخورد قطعات این حلقه با اقیانوسها باشد. بیرگر شیمیتز از دانشگاه لوند سوئد، در گفتگو با نیو ساینتیست، این مطالعه را یک ایده جدید و خلاقانه میداند که برخی مشاهدات را توضیح میدهد. اما او تاکید میکند که برای اثبات قطعی این فرضیه، به شواهد بیشتری نیاز است. اگر زمین در گذشته دارای حلقهای بوده باشد، این حلقه میتوانسته تأثیر قابل توجهی بر آب و هوای زمین داشته باشد. زیرا سایهای که این حلقه بر سطح زمین میانداخته، میتوانسته باعث کاهش دمای جهانی شود. با این حال، جزئیات دقیق این تأثیرات هنوز مشخص نیست.
برای مشاهده تازه ترین خبرها به صفحه اخبار علمی رسانه تکنا مراجعه کنید.
source