10 دی 1403 ساعت 11:37
خودروسازان از پیشرانههای مختلفی برای محصولات خود استفاده میکنند، اما کدام یک از موتورهای توربوشارژ یا هیبریدی، قابلیت اطمینان بیشتری دارند؟
تا چند سال پیش پیشرانهها تنوع امروزه را نداشتند و مشتریان از بین گزینههای محدود، حق انتخاب داشتند. اگر نگاهی به ضعیفترین خودروهای صفر کیلومتر بازار بیندازید، می بینید که ضعف پیشرانه جزو مشکلات رایج خودرو است. امروز که در حال نگارش این مطلب هستیم، دهها پیشرانه قدرتمند و کم مصرف وارد بازار شده که در انواع مختلفی مثل تنفس طبیعی، توربوشارژ، هیبریدی و الکتریکی زیر کاپوت خودروها جای میگیرند.
موتور توربوشارژ یا هیبریدی: کدام یک بهتر است؟
خودروسازان از زمانی که شروع به نصب موتورهای توربوشارژ قدرتمند روی محصولات خود کردند، راندمان بالا و قدرت بینظیری به چرخها دادند تا عاشقان سرعت و قدرت را راضی نگه دارند. البته در این میان افرادی هستند که علاقه زیادی به پیشرانههای کم مصرف و کم استهلاک دارند و به همین خاطر به سمت انتخاب ماشینهایی با موتور تنفس طبیعی میروند.
پیشرفتهای بسیار فناوری توربوشارژ به شرکتهای خودروسازی اجازه داده تا از پتانسیلهای موجود، نهایت استفاده را ببرند و راندمان و خروجی بیشتری از خودرو بگیرند. البته در مقابل موتورهای پراستهلاک و حساس به بنزین توربوشارژ، باید به پیشرانههای هیبریدی اشاره کرد که چند سالی است در بازار داخلی کشورمان جولان میدهند.
اصولا خودروهای هیبریدی مصرف سوخت بهینه و کنترل شدهای داشته و از چالشها و نقاط ضعف سیستمهای توربوشارژ کمتر الگو میگیرند. خودروسازان سیستمهای هیبریدی را به طور همزمان با پیشرانههای توربو ترکیب کردهاند و از مزایای آنها برخوردارند. اطلاع از نحوه عملکرد این دو موتور و رسیدن به نقطه اطمینان که کدام یک از آنها شرایط بهتری دارد، نیازمند بررسی بیشتر است که در ادامه به این مهم میپردازیم.
ممکن است برایتان سوال پیش آمده باشد که موتورهای توربوشارژ و هیبریدی از چه قطعاتی تشکیل شدهاند؟ ابتدا نگاهی به پیشرانههای هیبریدی میاندازیم که به لحاظ پیچیدگی در سطوح مختلفی هستند.
بیشتر بخوانید:
مزایا و معایب موتورهای توربو جی دی آی؛ ماشین TGDI بخریم یا نه؟
مشخصات پیشرانههای هیبریدی و توربوشارژ
به طور کلی هسته هر سیستم هیبریدی از یک موتور برقی تشکیل شده انرژی ذخیره شده را به پیشرانه درون سوز انتقال میدهد. خودروهای مجهز به این سیستم شبیه یکدیگر نیستند و سطوح هیبریدی سازی هر ماشینی ممکن است متفاوت از خودرو دیگر باشد. برای مثال بعضی از آنها محدود به سیستم استارت / استاپ بوده و برخی دیگر مجهز به قوای پلاگین هیبریدی یا تماما الکتریکی هستند. اما موتورهای توربوشارژ چگونهاند؟
به طور کلی سیستمهای توربوشارژ پیچیدگی کمتری در مقایسه با سامانههای هیبریدی دارند و از انواع مختلف آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یک توربو
- توئین توربو
- توئین اسکرول توربو
- توربو با ژئومتری متغیر
- توئین اسکرول توربو متغیر
- توربو برقی
ساختار هر یک از توربوشارژهای فوق با یکدیگر متفاوت است، اما همه آنها به منظور متراکم کردن فشار هوا و انتقال آن به موتور ساخته شدهاند. برای مثال باید به هوندا CR-V اشاره کرد که از توربو ساده بهره میبرد، در حالی که خودرو هوندا سیویک Si مجهز به توربو توئین اسکرول بوده و بعضی از ماشینهای قدرتمندتر مثل پورشه 911 کررا هم از توربو برقی استفاده میکنند.
معایب موتورهای توربوشارژ و هیبریدی
در پیکربندی پیشرانههای هیبریدی و توربوشارژ از قطعات متحرک مختلفی استفاده شده و به همین خاطر است که هر کدام با ایرادات و مشکلاتی همراه هستند. در ابتدا به معایب و چالشهای پیش روی سیستم هیبریدی نگاه میاندازیم. از جمله این مشکلات باید به موارد زیر اشاره داشت:
- خرابی باتری
- خرابی سیستم ترمز
- مشکلات برقی
- حساس به شرایط نامساعد
- سنسورهای اکسیژن
- سیستم آلایندگی تبخیری
در مقایسه با موتورهای هیبریدی، توربوشارژها از قطعات متحرک کمتری بهره میبرند، اما به همان میزان خرابیهای بیشتری هم دارند. از مشکلات رایج یک پیشرانه توربوشارژ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- داغ کردن
- سیستم روانکاری ضعیف
- استهلاک بالا در درازمدت
- خطر ورود مواد خارجی به اگزوز
- گرفتگی کانالهای عبور روغن
- افت قدرت موتور به علت آسیب دیدن توربو
بیشتر بخوانید:
۳ مورد از قوی ترین موتورهای ۸ سیلندر تویوتا در طول تاریخ
درست است که موتورهای هیبریدی کاری به کار سایر قطعات و قوای محرکه ماشین ندارند، اما چندین قطعه از تأثیرات مخرب این سیستم در امان نیستند و امکان خرابی آنها بسیار بیشتر از سایر قسمتها است. بیشترین قسمتی که آسیب میبیند باتری است، چرا که ضعیفترین اتصالات را در یک سیستم هیبریدی دارد.
مثال بارز خرابی باتری را باید در گزارش یکی از مالکان خودرو هوندا CR-V تورینگ هیبرید مدل 2020 مشاهده کرد. در گزارش این گونه آمده که باتری به خاطر هوای سرد یخ زده و از کار افتاده است. او همچنین تأکید کرده که یخ زدگی باتری از جمله معایب رایج این خودرو محسوب میشود. البته اغلب مشکلاتی که برای سامانههای هیبریدی به وجود میآید، به خاطر برق خودرو است.
گرچه ایرادات فوق را نمیتوان در موتورهای توربوشارژ دید، اما قطعا مشکلات دیگری وجود دارد که نباید از آنها چشم پوشی کرد. مهمترین عیب رایجی که توربوشارژها از آن رنج میبرند، مستهلک شدن سخت افزار است. البته پیشرانههای توربو قدرتمندی توسط پورشه و بی ام و تولید شده که این مشکلات را به حداقل رسانده و قابلیت اطمینان به موتور را افزایش دادهاند، اما همچنان در اغلب خودروهای معمولی این ایراد به چشم میخورد.
به عقیده کارشناسان خودرو، مالک هر ماشین مجهز به موتور توربوشارژی باید بداند که بیش از 300 هزار کیلومتر نمیتواند از خودرو سواری بگیرد. البته ممکن است در درازمدت مشکلات عجیب و غریب و شدیدی برای موتور به وجود بیاید و به همان 300 هزار کیلومتر هم نرسد.
کلام پایانی
اولین بار در دهه 80 میلادی بود که موتورهای توربو زیر کاپوت خودروها نصب شدند تا جای پیشرانههای قدیمی و تنفس طبیعی را بگیرند. توان خروجی و قابلیت اطمینان این دو موتور در یک سطح نیست اما خودروسازان تلاش کردهاند که تفاوتها را به حداقل برسانند.
به نظر میرسد که قابلیت اطمینان موتورهای توربو حتی از سیستمهای هیبریدی هم بیشتر بوده و حداقل تا چند سال دیگر شاهد رقابت جدی در این زمینه نخواهیم بود. دور نیست آن روزی که خودروسازان به جای استفاده از پیشرانههای توربوشارژ با استهلاک بالا و حساسیتهای مضحک، سراغ سامانههای هیبریدی بروند و توربوشارژها را از تخت پادشاهی به زیر بکشند.
در شرایط فعلی، خودروسازان سعی میکنند که عمده انرژی و بودجه خود را صرف توسعه و پیشرفت موتورهای الکتریکی و هیبریدی کنند و شکی نیست که در آینده نزدیک، زیر کاپوت خودروها شاهد تعبیه پیشرانههای جدید و قدرتمندتر خواهیم بود. البته این احتمال هم وجود دارد که از هر دو سیستم به طور ترکیبی استفاده شود تا عملکرد ماشین تحت الشعاع قرار نگیرد.
source