1
زوال عقل یک خطر رو به رشد برای سلامت است که میلیونها نفر و خانوادههایشان را تحت تأثیر قرار میدهد. با افزایش امید به زندگی، تعداد موارد زوال عقل نیز افزایش مییابد و این امر پیشگیری را بیش از پیش مهم میکند.
تأثیر محیط بر خطر زوال عقل
در حالی که عوامل ژنتیکی و سبک زندگی نقش مهمی دارند، محققان اکنون فراتر از عوامل فردی نگاه میکنند. محیطی که در آن زندگی میکنیم میتواند خطر زوال عقل را افزایش داده یا از سلامت مغز محافظت کند.
مطالعهای جدید از کالج بهداشت عمومی دانشگاه جورجیا تأثیر محیط اطراف بر خطر زوال عقل را بررسی کرده است.
تیم تحقیقاتی به سرپرستی پروفسور سوهانگ سونگ به بررسی تأثیر محیط بر سلامت مغز پرداخت. نتایج نشان میدهد که پرهیز از آلودگی و گذراندن زمان بیشتری در فضاهای سبز ممکن است خطر زوال عقل را کاهش دهد.
پروفسور سونگ اظهار داشت:
«این دادهها نشان میدهند که زندگی در محیطی مناسب برای بیماران زوال عقل میتواند به تأخیر یا جلوگیری از زوال شناختی و شروع زوال عقل کمک کند.»
تأثیر محیط بر زوال عقل
محققان ۵۴ مطالعه درباره تأثیر محیط بر سلامت مغز را بررسی کردند و ۲۱ مورد را برای تجزیهوتحلیل دقیقتر انتخاب کردند.
آنها دریافتند که آلودگی هوا و سر و صدای ترافیک خطر زوال عقل را افزایش میدهد، در حالی که فضاهای سبز و پیادهروی میتوانند از زوال شناختی جلوگیری کنند.
این مطالعه بر عوامل محیطی اندازهگیریشده بهصورت عینی تمرکز دارد، نه بر دادههای خودگزارشی، که آن را نسبت به تحقیقات قبلی قویتر میکند.
آلودگی هوا و خطر زوال عقل
زندگی در نزدیکی جادههای اصلی خطر زوال عقل را حدود ۱۰٪ افزایش میدهد.
- قرار گرفتن در معرض ذرات معلق بسیار ریز (PMx) خطر را ۹٪ افزایش میدهد.
- قرار گرفتن در معرض اکسید نیتروژن (NOx) خطر را ۱۰٪ افزایش میدهد.
- آلودگی صوتی نیز با افزایش ۹٪ در خطر زوال عقل مرتبط است.
قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آلودگی ترافیکی بسیار مضر است. ذرات ریز آلاینده مانند PM2.5 با از دست دادن حافظه و کندی تفکر مرتبط هستند.
با این حال، اثرات آلودگی در همهجا یکسان نیست. در برخی مناطق، ارتباط قوی بین آلودگی و زوال عقل مشاهده نشده است. یکی از دلایل احتمالی این موضوع، تغییر رفتار افراد است؛ مثلاً، باقی ماندن در خانه در روزهایی که آلودگی هوا بالاست ممکن است قرار گرفتن در معرض آلودگی را کاهش داده و اثرات مضر آن بر مغز را کمتر کند.
نقش حفاظتی فضاهای سبز
دسترسی به پارکها، جنگلها و منابع آبی خطر زوال عقل را حدود ۶٪ کاهش میدهد. این فضاها فعالیت بدنی را افزایش میدهند، استرس را کاهش میدهند و کیفیت هوا را بهبود میبخشند.
محلههایی که پیادهروی در آنها راحت است و به فروشگاههای مواد غذایی، مراکز اجتماعی و خدمات درمانی دسترسی دارند، سلامت شناختی را تقویت میکنند.
پروفسور سونگ پیشنهاد کرد:
«با توجه به این یافتهها، میتوان توصیه کرد که افراد بیشتر به پارکها و جنگلها بروند و از زندگی در نزدیکی جادههای اصلی پرهیز کنند. همچنین، زندگی در محلههایی با قابلیت پیادهروی بالا و دسترسی آسان به امکاناتی مانند کتابفروشیها و مراکز درمانی مفید است.»
شهرهایی که با در نظر گرفتن سلامت شناختی طراحی شدهاند باید اولویت را به خیابانهای دوستدار عابران پیاده، مسیرهای متصل و فضاهای عمومی قابل دسترس بدهند.
توسعه مناطق مختلط، جایی که خانهها، فروشگاهها و خدمات ضروری در فاصله پیادهروی از هم قرار دارند، میتواند به ایجاد محیطهای سالمتر برای سالمندان کمک کند.
بازنگری در برنامهریزی شهری
این مطالعه بر لزوم طراحی شهری برای کاهش آلودگی و افزایش فضای سبز تأکید دارد. شهرها باید پارکهای عمومی، خیابانهای مناسب برای پیادهروی و کیفیت بهتر هوا را برای کاهش خطر زوال عقل در اولویت قرار دهند.
پروفسور سونگ توضیح داد:
«بزرگترین مزیت این مطالعه، کمیسازی رابطه بین عوامل خاص محیطی و سلامت شناختی است. این تحلیل میتواند شواهدی برای برنامهریزی شهری مبتنی بر داده ارائه دهد و از تصمیمگیرندگان حمایت کند.»
تحقیقات آینده درباره خطر زوال عقل
یکی از نقاط قوت این مطالعه، استفاده از دادههای عینی و قابل اندازهگیری است. بسیاری از مطالعات گذشته به گزارشهای شخصی وابسته بودند که ممکن است دارای سوگیری باشد. اما این تحقیق از عوامل محیطی قابل سنجش استفاده کرده و نتایج آن را قابلاعتمادتر کرده است.
تحقیقات آینده باید همچنان از روشهای عینی برای بررسی ارتباط بین محیط و زوال عقل استفاده کنند. درک تأثیرات بلندمدت طراحی شهری، قرار گرفتن در معرض آلودگی و چیدمان محلهها میتواند به شکلگیری سیاستهایی برای بهبود سلامت شناختی کمک کند.
پروفسور سونگ امیدوار است که این مطالعه تحقیقات بیشتری را در مورد تأثیر محیط بر سلامت مغز تشویق کند. با استفاده از راهحلهای مبتنی بر داده، متخصصان میتوانند جوامعی بسازند که خطر زوال عقل را کاهش داده و از سلامت افراد حمایت کنند.
درک بهتر این عوامل میتواند به برنامهریزی شهری هوشمندانهتر و ایجاد محیطهای زندگی سالمتر برای نسلهای آینده منجر شود.
🔍 این مطالعه در ژورنال Ageing Research Reviews منتشر شده است.
source