در این تصویر تلسکوپ فضایی هابل که نتیجه ۲۰ سال تلاش علمی است یک خطای دید وجود دارد!

در تازه‌ترین تصویر منتشرشده توسط تلسکوپ فضایی هابل ناسا و آژانس فضایی اروپا، شاهد یک خطای دید هستیم که در آن دو جرم که به نظر نزدیک می‌آیند، در واقع 38 هزار سال نوری از هم فاصله دارند!

در این منظره زیبا که در صورت فلکی سنبله (Virgo) ثبت شده و در آن شاهد یک کهکشان مارپیچی درخشان با بازوهای پرستاره و غبار کیهانی هستیم که در کنار یک ستاره برجسته با پراش‌های نوری در گوشه بالا سمت چپ قرار گرفته است، در نگاه اول چنین به نظر می‌رسد که کهکشان و ستاره در نزدیکی یکدیگر یا حتی در هم تنیده‌اند، اما واقعیت شگفت‌انگیز این است که شاهد یک خطای دید هستیم و فاصله‌ای عظیم میان این دو وجود دارد. به گفته ناسا، این دو جرم در واقع فاصله‌ای نزدیک به 38 هزار سال نوری از یکدیگر دارند.

این تصویر که از ترکیب داده‌های دو ابزار مختلف هابل به دست آمده، نمایانگر کهکشان مارپیچی NGC 4900 و یک ستاره درخشان است. فاصله ستاره از زمین 7109 سال نوری تخمین زده شده، در حالی که NGC 4900 در فاصله‌ای حیرت‌انگیز، یعنی 45 میلیون سال نوری از ما قرار دارد.

این اختلاف عظیم، نمونه‌ای از خطای بصری شگفت‌انگیزی است که در رصدهای کیهانی با آن مواجه می‌شویم و یادآور عمق بی‌کران هستی است.

داده‌های این تصویر ترکیبی، حاصل بیش از دو دهه کار علمی است. بخشی از اطلاعات توسط دوربین میدان وسیع و سیاره‌ای 2 (WFPC2) جمع‌آوری شده که از سال 1993 تا 2009 روی هابل فعال بود.

بخش دیگر داده‌ها نیز از دوربین پیشرفته بررسی‌ها (ACS) به دست آمده که از سال 2002 نصب شد و همچنان مورد استفاده قرار دارد. این داده‌ها در دو برنامه رصدی جداگانه و با فاصله زمانی بیش از 20 سال جمع‌آوری شده‌اند که هر دو بر مطالعه مرگ ستارگان عظیم در کیهان متمرکز بوده‌اند.

در یکی از این برنامه‌ها، پژوهشگران مکان ابرنواخترهای گذشته را بررسی کردند تا درک بهتری از جرم ستارگان منفجرشده و تعامل ابرنواخترها با محیط کیهانی‌شان به دست آورند. NGC 4900 به دلیل میزبانی از ابرنواختر SN 1999br که در سال 1999 کشف شد، گزینه‌ای ایده‌آل برای این پژوهش بود.

در برنامه دیگر، هدف ایجاد پایگاه داده‌ای جامع برای مطالعه ابرنواخترهای آینده بود. دانشمندان در این پروژه، تصاویری از بیش از 150 کهکشان نزدیک را ثبت کردند تا در صورت وقوع ابرنواختر در این کهکشان‌ها، بتوانند با مراجعه به این کاتالوگ، اطلاعات دقیق‌تری درباره ستاره منشأ انفجار به دست آورند.

ناسا تأکید می‌کند که شناسایی ستاره پیش‌ساز ابرنواختر در تصاویر پیش از انفجار، اطلاعات ارزشمندی درباره چگونگی، زمان و چرایی وقوع ابرنواخترها ارائه می‌دهد.

این تصویر نه‌تنها یک شاهکار بصری است، بلکه پنجره‌ای به سوی درک عمیق‌تر از چرخه زندگی ستارگان عظیم و رویدادهای پررمزوراز کیهانی محسوب می‌شود.