تقابل خودرو های وارداتی و مونتاژی؛ از مزایا و معایب تا تفاوت‌ها

مقایسه خودرو های مونتاژی و وارداتی

پیش از پرداختن به مزیت‌های اصلی خودروهای مونتاژی، منصفانه است که به ویژگی‌های مثبت خودروهای وارداتی نیز اشاره‌ای کوتاه داشته باشیم. این خودروها که محصول برندهای معتبر از کشورهایی اروپایی یا ژاپن و کره جنوبی هستند، از کیفیت ساخت بسیار بالا، جدیدترین فناوری‌های ایمنی و رفاهی و طراحی‌های به‌روز و جذاب بهره می‌برند. این ویژگی‌ها باعث شده تا خودروهای وارداتی در بازار دست دوم نیز ارزش خود را بهتر حفظ کنند و برای علاقه‌مندان حرفه‌ای که به دنبال نهایت کیفیت و خاص بودن هستند، همواره گزینه‌ای ایده‌آل و در برابر مونتاژی‌های پر تیراژ، گزینه بهتری برای سرمایه گذاری باشند.

با این حال، این مزایا در بازار ایران با چالش‌های بزرگی همراه است. عرضه محدود و حتی مخصوص به قشری خاص، قیمت تمام‌ شده بسیار بالا به دلیل تعرفه‌های سنگین گمرکی، دسترسی محدود به قطعات یدکی و نیاز به تعمیرکاران متخصص که هزینه نگهداری را به شدت افزایش می‌دهد، از جمله معایبی هستند که خرید این خودروها را برای بسیاری از افراد غیرمنطقی و پرریسک می‌کند.

چرا خودروهای مونتاژی؟

با در نظر گرفتن محدودیت‌های خودرو های وارداتی در مقایسه با مونتاژی، اکنون می‌توانیم به بررسی دلایلی بپردازیم که خودروهای مونتاژی را به گزینه‌ای منطقی‌تر و با ارزش خرید بالاتر در شرایط فعلی بازار ایران تبدیل می‌کند.

قیمت‌ گذاری

مهم‌ترین و اولین برتری خودروهای مونتاژی، قیمت تمام‌شده پایین‌تر آن‌ها نسبت به نمونه‌های وارداتی مشابه است. فرآیند مونتاژ قطعات منفصله (CKD) در داخل کشور، مشمول تعرفه‌های گمرکی به مراتب کمتری نسبت به واردات یک خودرو کامل (CBU) می‌شود. اگرچه قیمت‌گذاری نهایی هر دو گروه توسط نهادهای نظارتی مانند شورای رقابت و سازمان حمایت انجام می‌شود، اما پایه هزینه برای خودروهای مونتاژی به شکل قابل توجهی پایین‌تر است. این موضوع باعث می‌شود تا مشتریان بتوانند با بودجه‌ای منطقی‌تر، به یک خودرو مدرن با طراحی و فناوری روز دسترسی پیدا کنند، بدون آنکه مجبور به پرداخت هزینه‌های گزاف گمرکی و عوارض واردات باشند. این ارزش در برابر خرید بالاتر، به خصوص در شرایط اقتصادی فعلی، یک مزیت تعیین‌ کننده است.

تیراژ بالاتر

فرآیند خرید یک خودرو وارداتی در ایران مسیری پیچیده، محدود و زمان‌بر است. این خودروها عمدتا از طریق سامانه یکپارچه، با تعداد بسیار محدود، به صورت فروش نقدی و با موعد تحویل‌های چند ماهه عرضه می‌شوند. این یعنی عموم جامعه دسترسی آسانی به خرید این خودروها با قیمت مصوب ندارند. هرچند که در سال گذشته، فروش برخی از خودروهای فوق العاده محبوب فقط از طریق سامانه واردات خودروهای جانبازی انجام گرفته و همین موضوع نیز باعث آشفته‌تر شدن بازار خودرو مریض ایران شده است.

در نقطه مقابل، شرکت‌های مونتاژکننده به دلیل داشتن خط تولید فعال در داخل کشور، از تیراژ تولید بسیار بالاتری برخوردارند و محصولات خود را به صورت مستمر در بازار عرضه می‌کنند. این دسترسی آسان با یک مزیت بزرگ دیگر یعنی شرایط فروش متنوع و اقساطی همراه است. بسیاری از شرکت‌های مونتاژی، محصولات خود را با طرح‌های فروش نقد و اقساط بلندمدت عرضه می‌کنند. این امر به طیف گسترده‌تری از خریداران اجازه می‌دهد تا با پرداخت یک پیش‌پرداخت اولیه، صاحب خودرو مورد نظر خود شوند و باقی مبلغ را به مرور زمان بپردازند. این انعطاف در فروش، که برای خودروهای وارداتی تقریبا وجود ندارد، یکی از بزرگترین برتری‌های خودروهای مونتاژی در بازار ایران است.

خدمات پس از فروش گسترده و تامین قطعات مطمئن

یکی از بزرگترین دغدغه‌ها پس از خرید یک خودرو خارجی، بحث خدمات پس از فروش و تامین قطعات یدکی است. در این زمینه، برتری خودروهای مونتاژی کاملا قاطع و غیرقابل انکار است. شرکت‌های واردکننده نمایندگی در سراسر کشور، شبکه نمایندگی محدودتری دارند و خدمات تخصصی آن‌ها نیز عمدتا در تهران متمرکز است. این یعنی یک مالک خودرو وارداتی در شهرستان، برای دریافت یک سرویس استاندارد یا تعمیرات تخصصی، با چالش‌های جدی مواجه است.

در مقابل، شرکت‌های مونتاژکننده که سال‌هاست در بازار ایران فعالیت دارند، شبکه‌ای بسیار گسترده از نمایندگی‌های فروش و خدمات پس از فروش در سراسر کشور ایجاد کرده‌اند. برخی از این شرکت‌ها بیش از 100 نمایندگی فعال دارند. این گستردگی به معنای دسترسی آسان‌تر به خدمات استاندارد، تعمیرکاران آموزش‌دیده و از همه مهم‌تر، تامین قطعات یدکی است. به دلیل تیراژ بالاتر تولید، قطعات خودروهای مونتاژی نه تنها در شبکه رسمی، بلکه در بازار آزاد نیز به وفور و با قیمت مناسب‌تری یافت می‌شود. این موضوع هزینه نگهداری را کاهش داده و خیال مالک را از بابت تعمیرات احتمالی در آینده راحت می‌کند. هرچند که هنوز هم متاسفانه گزارشاتی مبنی بر معطلی طولانی مدت مالکین در برخی از نمایندگی‌ها به گوش می‌رسد که دلایل مختلفی از جمله نبود برخی قطعات خاص و ایرادهای فنی عجیب و غریب در برخی از خودروهای مونتاژی است.

ثبات عرضه و مصونیت از سیاست‌های متغیر واردات

شاید استراتژیک‌ترین مزیت خودروهای مونتاژی، پایداری و ثبات آن‌ها در بازار باشد. سیاست واردات خودرو در ایران همواره یک موضوع پر فراز و نشیب و به شدت وابسته به شرایط سیاسی و اقتصادی بوده است. همانطور که در گذشته بارها شاهد بوده‌ایم، این سیاست مانند یک کلید قطع و وصل عمل می‌کند و هر لحظه ممکن است با یک تصمیم جدید، واردات خودرو محدود یا به طور کامل متوقف شود. این عدم قطعیت، یک ریسک بزرگ برای خریداران و مالکان خودروهای وارداتی ایجاد می‌کند و آینده بازار و خدمات پس از فروش آن‌ها را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد.

در نقطه مقابل، مونتاژ و تولید داخل به عنوان بخشی از صنعت کشور، همواره از حمایت‌های دولتی بیشتری برخوردار بوده و یک سیاست پایدار و بلندمدت محسوب می‌شود. بسیاری از شرکت‌هایی که در گذشته واردکننده بودند، برای فرار از همین بی‌ثباتی‌ها به سمت مونتاژ حرکت کرده‌اند. این پایداری به معنای امنیت سرمایه‌گذاری برای خریدار، تداوم تولید، تضمین ارائه خدمات و در نهایت، یک چشم‌انداز روشن و قابل اعتماد است.

جمع بندی نهایی مبحث مقایسه خودرو وارداتی و مونتاژی

با در نظر گرفتن تمام جوانب، پاسخ به این سوال برای بازار ایران روشن به نظر می‌رسد. اگرچه خودروهای وارداتی بر روی کاغذ از کیفیت ساخت اولیه و اعتبار برند بالاتری برخوردارند، اما در عمل با چالش‌هایی چون قیمت غیرمنطقی، طولانی شدن پروسه خرید و خرید دشوار، خدمات پس از فروش ضعیف و آینده‌ای نامعلوم دست و پنجه نرم می‌کنند. در مقابل، خودروهای مونتاژی با ارائه قیمتی منطقی‌تر، شرایط خرید اقساطی و آسان، شبکه خدمات پس از فروش گسترده و قابل دسترس و پایداری در عرضه و تولید، یک بسته کامل و بسیار منطقی‌تر را برای مصرف‌کننده ایرانی فراهم می‌کنند. بنابراین، برای اکثریت قریب به اتفاق خریدارانی که به دنبال یک خودروی مدرن، قابل اعتماد و با هزینه‌های نگهداری معقول هستند، خودروهای مونتاژی بدون شک ارزش خرید بسیار بیشتری دارند.

در نهایت از شما می‌پرسیم که با توجه به تمام این شرایط، خرید خودرو مونتاژی در ایران به صرفه‌تر است و ارزش خرید بالاتری دارد یا خودرو وارداتی؟