انتشار جزئیات فنی بیشتر از جنگنده بومی KAAN ترکیه

یکی از نقاط عطف حیاتی این برنامه، به‌کارگیری پیشرانه‌ای است که به‌طور کامل در داخل کشور طراحی و تولید شده است. بنا بر اظهارات مقامات دفاعی ترکیه، فرآیند ادغام این موتور مطابق با جدول زمان‌بندی پیش می‌رود. نسل‌های بعدی این جنگنده، تحت عنوان Block 30 و Block 40، قرار است به این موتور داخلی مجهز شوند و پروازهای آزمایشی و ارزیابی‌های فنی نیز با پیشرفت فناوری برنامه‌ریزی شده‌اند.

پروژه جنگنده KAAN که نخستین بار در سال 2010 آغاز شد، به یکی از ارکان اصلی تلاش ترکیه برای دستیابی به خودکفایی در حوزه دفاعی و کاهش وابستگی به سامانه‌های خارجی تبدیل شده است. این هواپیما به‌عنوان یک جنگنده پنهان‌کار دو موتوره طراحی شده که توانایی پرواز فراصوت و اجرای مانورهای پیشرفته رزمی را داراست.

در سطح جهانی، تنها چند کشور محدود به جنگنده‌های نسل پنجم دست یافته‌اند. ایالات متحده با جنگنده F-22 Raptor و ناوگانی رو به گسترش از جنگنده‌های F-35 Lightning II پیشتاز است. چین و روسیه نیز با برنامه‌های J-20، J-35 و Su-57 در رده‌های بعدی قرار دارند. به گفته تحلیلگران، جنگنده KAAN ترکیه تلاشی جدی از سوی یکی از اعضای ناتو برای تولید پلتفرمی هم‌تراز با این نمونه‌ها به شمار می‌رود.

KAAN از بدنه‌ای با طراحی پنهان‌کار بهره می‌برد که محفظه تسلیحات درونی، سیستم‌های پیشرفته اویونیک و حداکثر سرعتی در حدود Mach 2 را شامل می‌شود. برد رزمی این جنگنده بیش از 1,000 کیلومتر برآورد شده و آن را برای انجام مأموریت‌های برتری هوایی و حملات نقطه‌ای مناسب می‌سازد.

توسعه پرشتاب KAAN پس از آن سرعت گرفت که ترکیه در سال 2019 به‌دلیل خرید سامانه دفاع هوایی روسی S-400 از برنامه F-35 ایالات متحده کنار گذاشته شد. این رخداد باعث شد آنکارا تمرکز بیشتری بر توسعه مستقل جنگنده بومی خود داشته باشد، پروژه‌ای که در ابتدا به‌عنوان مکملی برای F-35 در نظر گرفته شده بود.

چشم‌انداز جنگنده بومی KAAN ترکیه

در سال 2024، نخستین نمونه اولیه KAAN پرواز افتتاحیه خود را با موفقیت و دو سال زودتر از برنامه انجام داد؛ این پرواز 13 دقیقه‌ای در آسمان آنکارا صورت گرفت و از سوی مقامات ترکیه گامی بزرگ در مسیر تحقق اهداف هوافضای ملی توصیف شد.

در مراحل آتی تولید، انتظار می‌رود که موتورهای ساخت General Electric آمریکا از خط تولید حذف و جای خود را به پیشرانه‌های توسعه‌یافته در داخل ترکیه بدهند. همچنین صنایع هوافضای ترکیه در مراحل اولیه طراحی، از پشتیبانی مهندسی شرکت BAE Systems بهره برد، اگرچه ساختار کلی برنامه همچنان ماهیتی بومی دارد.

آنکارا در نظر دارد KAAN را به‌عنوان یک پلتفرم صادراتی برای کشورهایی که به دنبال فناوری پیشرفته جنگنده خارج از حوزه نفوذ ایالات متحده هستند، معرفی کند. گزارش‌ها حاکی از آن است که کشورهایی چون آذربایجان، اندونزی و حتی اوکراین تمایل خود را برای بررسی خرید این هواپیما اعلام کرده‌اند، چرا که به دنبال نوسازی ناوگان هوایی خود هستند.

برای ترکیه، جنگنده KAAN تنها نماد پیشرفت فناورانه نیست، بلکه با اهداف ژئوپلیتیکی گسترده‌تری هماهنگ است؛ از جمله گسترش نفوذ آنکارا در مناطق خاورمیانه، آسیای مرکزی و آفریقا و در عین حال حفظ جایگاهش به‌عنوان یکی از اعضای کلیدی ناتو.

فرآیند مرحله‌ای توسعه و ورود KAAN به خدمت نیروی هوایی ترکیه، تا اوایل دهه 2030 ادامه خواهد داشت و رسیدن به آمادگی کامل عملیاتی برای این جنگنده تا سال 2035 پیش‌بینی شده است.