دوم تیر ماه ۱۴۰۴ بود که آتش‌بس میان ایران و اسرائیل برقرار شد. از همان روزها وعده‌های جبران خسارت مطرح شد. وعده‌هایی که در روزهای بعد هم دست‌کم در اخبار و اظهارات مسئولان تکرار می‌شد اما حالا که بیش از یک ماه و نیم از پایان حملات و تنش‌های نظامی گذشته این وعده‌ها به کجا رسیده و کدام یک عملی شده است؟
بررسی‌های زومیت نشان می‌دهد که برخی از این طرح‌ها همچنان در حد ایده و وعده باقی مانده و برخی دیگر هم به شکلی که اعلام شده بود اجرایی نشده است.
چهاردهم مرداد بود که علی نیکزاد، نایب‌رئیس مجلس، در گفت‌وگو با شبکه دو صدا و سیما جزئیات طرح پیشنهادی برای جبران خسارت‌های جنگ را تشریح کرد و توضیح داد که کمک‌های بازسازی باید به‌صورت «بلاعوض» به مردم پرداخت شود.
اما شواهد نشان می‌دهد روند و نوع پرداخت خسارت متفاوت است. سینا قنبری، یکی از شهروندانی که خانه‌اش در اثر موج انفجار آسیب دیده، در صفحه شخصی اینستاگرام خود دائما درباره وضعیت پیگیری جبران خسارت‌های جنگ ۱۲ روزه اطلاع‌رسانی می‌کند. او اخیرا اعلام کرده است که مبلغ پرداختی به او به‌صورت قرض‌الحسنه بوده، نه بلاعوض:
«ما موفق شدیم مبلغی را از شهرداری دریافت کنیم. این مبلغ به‌صورت قرض‌الحسنه پرداخت شده، نه بلاعوض، و طبق تعهد باید آن را بازپرداخت کنیم. این وام فعلاً برای مدت یک سال در نظر گرفته شده و احتمال دارد پس از آن تمدید شود.»
او با اشاره به این که این فرایند حدود یک ماه و نیم طول کشیده، درباره نحوه تعیین خسارت این طور توضیح داده است:
خانه ما حدوداً ۳۳ سال ساخت و نزدیک به ۸۰ متر مربع مساحت دارد. کارشناس شهرداری اعلام کرد که مبلغ رهن کامل این ملک ۹۸۳ میلیون تومان است. پس از آن، از ما یک چک ضمانت برای بازپرداخت دریافت شد و حدود ۱۰ روز پس از ارائه چک، به مدت ۱۲ روز در انتظار پرداخت بودیم. پیش از آن هم، دو هفته زمان صرف تکمیل پرونده شد.
– سینا قنبری، شهروند خسارت‌دیده جنگ ۱۲ روزه
علی نیکزاد، نایب‌رئیس مجلس، درباره خودروهای آسیب‌دیده در دوران حمله نظامی به کشور نیز تأکید کرده بود که شرکت‌های بیمه باید سهم خود را بپردازند و مابقی توسط دولت به‌صورت بلاعوض تأمین شود تا یک خودروی جایگزین به فرد خسارت‌دیده تحویل داده شود.
وعده پرداخت خسارت خودرو و لوازم خانگی هنوز اجرا نشده است
عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران، ۲۵ تیرماه ۱۴۰۴ اعلام کرده بود که مبلغی حدود ۱.۵ میلیارد تومان برای رهن و اجاره پرداخت می‌شود و روند پرداخت کمک‌هزینه ودیعه مسکن و همچنین خرید لوازم خانگی، هم به‌تدریج آغاز خواهد شد.
با وجود همه این وعده‌ها اما قنبری، به‌عنوان یکی از خسارت‌دیدگان جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران تأکید می‌کند که تاکنون نه‌تنها در مورد خودرو و لوازم خانگی آسیب‌دیده پرداخت خسارتی انجام نشده، بلکه مسیر پرداخت خسارت هم شفاف نیست:
«در خصوص خسارات وارده به وسایل خانه و خودرو، هنوز اطلاعات دقیقی در دست نیست. مشخص نیست کدام بخش از این خسارات بر عهده شهرداری است و کدام مربوط به نهادهای دیگر. فعلاً فقط به‌صورت کلی گفته می‌شود که پرداخت خواهد شد، اما هیچ اطلاع روشنی ندارم که باید به کجا مراجعه کنم یا چه نهادی در این زمینه پاسخگو است.»
source