کدام کشورهای اروپایی بدون فناوری آمریکایی فلج می‌شوند؟

با آغاز تأثیرگذاری تحریم‌های دولت ترامپ، این پرسش به میان آمده که کدام کشورهای اروپایی بیشترین وابستگی را به فناوری آمریکایی دارند و پاسخ این پرسش شاید بسیاری را شگفت‌زده کند.

به گزارش بخش بین الملل رسانه اخبار فناوری تکنا، سال‌هاست دولت‌ها و شرکت‌های اروپایی به جای توسعه جایگزین‌های بومی، به شکل گسترده بر خدمات فناوری ایالات متحده تکیه کرده‌اند. این انتخاب اکنون پیامدهای آشکاری به همراه دارد زیرا تحریم‌ها و تغییرات قوانین تجاری که دولت آمریکا وضع کرده توازن قدرت را به شدت دگرگون کرده است.

بررسی تازه‌ای که شرکت Proton از دامنه‌های ایمیل سازمانی در اروپا انجام داده نشان می‌دهد اکثریت چشمگیری از شرکت‌های عمومی به ارائه‌دهندگانی مانند Google و Microsoft وابسته‌اند. پشت شعارهایی مانند حاکمیت دیجیتال، واقعیتی پنهان است و آن هم این است که بخش زیادی از زیرساخت دیجیتال اروپا بر پایه فناوری‌هایی بنا شده که کنترل آنها خارج از مرزهای این قاره قرار دارد.

این موضوع فقط به نرم‌افزارهای ساده محدود نمی‌شود بلکه سیستم‌های حیاتی مالی، بهداشتی و خدمات عمومی را نیز شامل می‌شود. ایمیل که در نگاه نخست موضوعی پیش پا افتاده به نظر می‌رسد در حقیقت دروازه ورود به مجموعه نرم‌افزارهای اداری، پلتفرم‌های همکاری آنلاین و فضای ذخیره‌سازی ابری است. وقتی یک شرکت ارائه‌دهنده‌ای را برای ایمیل انتخاب می‌کند معمولاً به استفاده از کل مجموعه خدمات آن روی می‌آورد و این وابستگی فناوری خارجی را در عمق عملیات خود نهادینه می‌سازد.

این روند محدود به اقتصادهای کوچک نیست بلکه قدرت‌های بزرگ قاره را نیز در بر گرفته و وابستگی از صنایع انرژی و مخابرات تا داروسازی را پوشش می‌دهد. در کشورهایی مانند ایسلند، نروژ، فنلاند و سوئد بیش از ۹۰ درصد شرکت‌های عمومی به خدمات آمریکایی برای ایمیل و زیرساخت‌های مرتبط وابسته‌اند. اما شاید شگفت‌آورترین نمونه مربوط به ایرلند باشد که با وجود اختلاف‌های سیاسی با ایالات متحده، ۹۳ درصد کسب‌وکارهایش به فناوری آمریکایی متکی هستند.

در بریتانیا که متحد دیرینه آمریکا به شمار می‌رود ۸۸ درصد شرکت‌ها همین وابستگی را نشان می‌دهند. اسپانیا، پرتغال و سوئیس نیز به ترتیب با ۷۴، ۷۲ و ۶۸ درصد وابستگی در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. حتی فرانسه که همواره بر استقلال خود تأکید دارد شاهد آن است که دو سوم از شرکت‌هایش به خدمات آمریکایی گره خورده‌اند.

در مقابل کشورهای اروپای شرقی مانند بلغارستان با ۱۶ درصد و رومانی با ۳۹ درصد کمترین وابستگی را دارند و روسیه اصلاً در فهرست کشورهایی که به فناوری ایالات متحده متکی‌اند جایی ندارد. این سطح از اتکا زمانی به نگرانی امنیتی ملی تبدیل می‌شود که زیرساخت‌هایی چون خدمات شهری، سیستم‌های حمل‌ونقل و مراکز درمانی بر بستر شبکه‌هایی فعالیت کنند که در حاکمیت خارجی قرار دارند هرچند وقتی آن حاکمیت ایالات متحده باشد برخی آن را کم‌اهمیت‌تر تلقی می‌کنند.

این اتکا فقط به جنبه‌های کاربردی محدود نمی‌شود بلکه در عمق سیستم‌هایی نفوذ می‌کند که اروپاییان روزانه از آنها استفاده می‌کنند. چنین وابستگی‌ای نه‌تنها یک آسیب‌پذیری مالی محسوب می‌شود بلکه پرسش‌هایی درباره نظارت، اهرم‌های ژئوپولیتیک و آینده نوآوری ایجاد می‌کند. برنامه‌های آموزش هوش مصنوعی که تحت کنترل اروپا نیستند می‌توانند داده‌های حساس تجاری را جمع‌آوری کنند و وابستگی به پلتفرم‌های خارجی شرکت‌ها را در برابر درخواست‌های قضایی بدون حکم رسمی آسیب‌پذیر می‌سازد.

این شرایط همچنین باعث خروج سرمایه و استعداد شده است چرا که مهندسان و سرمایه‌گذاران توجه خود را به سیلیکون‌ولی معطوف می‌کنند و به جای تقویت اکوسیستم‌های بومی اروپا چه از طریق خدمات اختصاصی و چه با توزیع‌های متن‌باز لینوکس، در خدمت گسترش فناوری آمریکایی قرار می‌گیرند. برخی استدلال می‌کنند فناوری ایالات متحده بهترین ابزارهای موجود را در اختیار می‌گذارد که شاید از نظر کارایی و گستره جهانی درست باشد اما پیامدهای این اتکا هر روز آشکارتر می‌شود زیرا آمریکا هر زمان که اراده کند می‌تواند جریان خدمات را متوقف کند و هزاران شرکت اروپایی را با بحران روبه‌رو سازد.

واقعیت اینکه بسیاری از شرکت‌های اروپایی بدون نرم‌افزار آمریکایی قادر به ادامه فعالیت نیستند شکنندگی استقلال اروپا را به نمایش می‌گذارد. به جای آنکه اروپا استقلال دیجیتال خود را تضمین کند، خطر آن وجود دارد که بیش از پیش در زنجیره وابستگی خارجی گرفتار شود، درست در زمانی که شرایط سیاسی در واشنگتن دستخوش تغییرات جدی است.