در دنیایی که استعداد، دانش و نوآوری، قدرت اقتصادی را هدایت می‌کنند، توانایی شناختی به یک معیار مهم اما ناقص برای کشورهای مختلف تبدیل شده است. هوش، که معمولا از طریق آی‌کیو اندازه‌گیری می‌شود، نه تنها توسط ژنتیک، بلکه توسط سیستم‌های آموزشی، سیاست‌های عمومی، ارزش‌های فرهنگی و دسترسی به منابع نیز شکل می‌گیرد. دانستن اینکه کدام کشورها در میانگین ضریب هوشی یا همان IQ بالاتر از بقیه هستند، اطلاعاتی درباره برتری آموزشی، قدرت سرمایه انسانی و رقابت‌پذیری بلندمدت در اقتصاد جهانی به رهبران کسب‌وکار، سرمایه‌گذاران و سیاست‌مداران می‌دهد.
تست آی‌کیو چه چیزی را اندازه می‌گیرد؟
تست‌های آی‌کیو حافظه، حل مسائل، مهارت‌های زبانی و استدلال ریاضی را ارزیابی می‌کنند که در آن‌ها میانگین نمره جهانی را ۱۰۰ در نظر می‌گیرند. در حالی که آی‌کیو تمامی ابعاد هوش را شامل نمی‌شود و خلاقیت، هوش هیجانی و تاب‌آوری همچنان به همان اندازه مهم هستند، همچنان یک معیار پرکاربرد در تحقیقات و سیاست‌گذاری محسوب می‌شود. اما چرا ضریب هوشی افراد برای مدیران مهم است؟ کشورهایی با میانگین ضریب هوشی بالاتر معمولا موسسات آموزشی بهتر، ظرفیت نوآوری بیشتر و آمادگی نیروی کار بالاتری دارند. البته به خاطر داشته باشید که نمرات ضریب هوشی بسته به روش‌های تست متفاوت است و سوگیری فرهنگی نیز می‌تواند بر نتایج تاثیر بگذارد. میانگین‌های بالا آی‌کیو همچنین به این معنا نیست که تمام افراد یک کشور نمرات بالایی در تست‌ها کسب می‌کنند.
کشورهای برتر با بالاترین میانگین آی‌کیو در سال ۲۰۲۵
| رتبه و کشور | نمره آی‌کیو |
| ۱- ژاپن | ۱۰۶.۴۸ |
| ۲- تایوان | ۱۰۶.۴۷ |
| ۳- سنگاپور | ۱۰۵.۸۹ |
| ۴- هنگ کنگ | ۱۰۵.۳۷ |
| ۵- چین | ۱۰۴.۱ |
| ۶- کره جنوبی | ۱۰۲.۳۵ |
| ۷- بلاروس | ۱۰۱.۶ |
| ۸- فنلاند | ۱۰۱.۲ |
| ۹- لیخن اشتاین | ۱۰۱.۰۷ |
| ۱۰- آلمان | ۱۰۰.۷۴ |
| ۱۱- هلند | ۱۰۰.۷۴ |
| ۱۲- استونی | ۱۰۰.۷۲ |
| ۱۳-لوکزامبوگ | ۹۹.۸۷ |
| ۱۴- ماکائو | ۹۹.۸۲ |
| ۱۵- کامبوج | ۹۹.۷۵ |
| ۱۶- کانادا | ۹۹.۵۲ |
| ۱۷- استرالیا | ۹۹.۲۴ |
| ۱۸- مجارستان | ۹۹.۲۴ |
| ۱۹- سوئیس | ۹۹.۲۴ |
| ۲۰- فرانسه | ۹۹.۱۲ |
ایران در چه رتبه‌ای قرار دارد؟
باتوجه به لیستی که وب‌سایت CeoWorld منتشر کرده است، ایران با نمره آی‌کیو ۸۰.۰۱ در رتبه ۱۱۹ قرار دارد.
باهوش‌ترین کشورهای جهان کدامند؟
براساس تحقیقات جهانی و نتایج آنالیز هوش وب‌سایت نام‌برده، کشورهای زیر بالاترین میانگین آی‌کیو را دارند:
۱- ژاپن (میانگین آی‌کیو: ۱۰۶.۵)
ژاپن در رتبه اول جهان قرار دارد که این موضوع نشان می‌دهد این کشور دارای سیستم آموزشی دقیق، نظم فرهنگی و سرمایه‌گذاری‌های مختلف در فرایندهای تحقیق و توسعه است. از رباتیک گرفته تا تولی پیشرفته، ژاپن از سرمایه فکری خود به عنوان یک مزیت استراتژیک استفاده می‌کند.
۲- تایوان (میانگین آی‌کیو: ۱۰۶.۰)
تایوان به دلیل استفاده از سیستم آموزشی متمرکز بر علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات و نقش مهمش به عنوان مرکز تولید نیمه‌هادی‌ها در دنیا، رشد کرده است. سرمایه فکری در تایوان پایه‌گذاری زنجیره تامین فناوری در جهان است.
۳- سنگاپور (میانگین آی‌کیو: ۱۰۵.۹)
این کشور با دانشگاه‌های برتر و اقتصاد دانش‌محور، نمونه‌ای از این است که چگونه برتری سیاست‌محور به عملکرد فوق‌العاده شناختی تبدیل می‌شود.
۴- هنگ کنگ (میانگین آی‌کیو: ۱۰۵.۴)
با وجود تغییرات سیاسی و اقتصادی، هنگ کنگ همچنان به عنوان یک مرکز مالی و آموزشی قدرتمند شناخته می‌شود و نمرات بالای آی‌کیو خود را حفظ کرده است.
۵- چین (میانگین آی‌کیو: ۱۰۴.۱)
مساحت پهناور چین، همراه با سرمایه‌گذاری‌های رو به رشد در آموزش عالی و علوم، این کشور را به یک رهبر جهانی در حوزه‌های فکری و اقتصادی تبدیل کرده است.
۶- کره جنوبی (میانگین آی‌کیو: ۱۰۲.۳)
رشد مبتنی‌بر فناوری کره جنوبی نشان‌دهنده سخت‌گیری‌های آموزشی و فرهنگ نوآوری، به ویژه در صنعت الکترونیک، سرگرمی و هوش مصنوعی این کشور است.
چه کشورهایی پایین‌ترین میانگین آی‌کیو را دارند؟
در طرف دیگر لیست، کشورهایی مانند نپال با میانگین آی‌کیو ۴۲.۹، لیبریا، سیرالئون، پاکستان، گواتمالا، کیپ‌ورد، گامبیا، نیکاراگوئه، گینه، ساحل عاج و غنا پایین‌ترین میانگین آی‌کیو را دارند. این ارقام نشان‌دهنده تاثیر چالش‌های سیستماتیک همچون دسترسی محدود به آموزش، فقر، بی‌ثباتی سیاسی و سرمایه‌گذاری ناکافی در زیرساخت‌ها هستند، نه تفاوت‌های شناختی ذاتی. این آمارها به رهبران دنیا یادآوری می‌کنند که برابری آموزشی همچنان یکی از مهم‌ترین اولویت‌های جهانی است.
چرا رتبه‌بندی آی‌کیو برای کسب‌وکار و سیاست‌گذاری مهم است؟
۱- سرمایه انسانی و رقابت‌پذیری
کشورهایی با میانگین آی‌کیو بالا اغلب اقتصادهای مبتنی‌بر نوآوری را حفظ می‌کنند. این امر آن‌ها را به مراکز جذابی برای سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری، امور مالی و صنایع پیشرفته تبدیل می‌کند.
۲- در نظر گرفتن آموزش به عنوان یک استراتژی ملی
ژاپن، سنگاپور و کره جنوبی نشان داده‌اند که چگونه سیاست و فرهنگ می‌توانند سطح هوش ملی را بالا ببرند و بر مسیرهای اقتصادی بلندمدت تاثیر بگذارند.
۳- نابرابری جهانی در اقتصادهای دانش‌بنیان
شکاف بین کشورهایی که عملکرد خوب و نامناسبی دارند، چالش بزرگ‌تری به نام خطر فاصله هوشی در جهان را نشان می‌دهد که به آموزش و فرصت‌های برابر وابسته است.
۴- ارائه اطلاعات بیشتر به مدیران ثروت و سرمایه‌گذاران
دانستن ویژگی‌های فکری کشورها می‌تواند به شکل‌گیری استراتژی‌های اقتصادی، پیش‌بینی‌های مرتبط با نوآوری و تصمیمات مربوط به جذب استعدادها کمک کند.
جمع‌بندی
نمرات آی‌کیو نباید تنهایی برای تعیین ارزش یا پتانسیل یک کشور مورد استفاده قرار گیرند. با این وجود، آن‌ها شاخص‌های ارزشمندی برای کارایی سیاست‌های آموزشی، آمادگی نیروی کار در اقتصاد دانش بنیان، ظرفیت نوآوری در رقابت جهانی هستند. مدیران عامل و سیاست‌گذاران نیز به خاطر داشته باشند که سرمایه‌گذاری در حوزه آموزشی، علمی و همچنین ایجاد فرصت‌های برابر مستقیما موجب رقابت‌پذیر شدن کشورشان خواهد شد. لیست باهوش‌ترین کشورها در سال ۲۰۲۵، از ژاپن گرفته تا هند، نشان می‌دهد که چگونه آموزش، فرهنگ و اکوسیستم‌های نوآوری، مزیت‌های فکری همیشگی ایجاد می‌کنند. برای مدیران و سرمایه‌گذاران، این نوع رتبه‌بندی‌ها چیزی بیش از آمار آکادمیک هستند و اطلاعاتی استراتژیک درباره محل پیشرفت‌ها، فرصت‌ها و مزایای رقابتی بعدی جهان ارائه می‌دهند.
source