نگهداری بیت‌کوین زیر نظر بانک مرکزی؛ مدل پیشنهادی بورس برای فروش رمزارز

بورس تهران از مدل پیشنهادی خود برای راه‌اندازی نخستین صندوق رمزارز کشور پرده برداشت؛ مدلی که بر پایه قوانین جدید مالیاتی و سیاست‌گذاری بانک مرکزی طراحی شده است. در این طرح، هولدرهای بیت‌کوین می‌توانند دارایی خود را از طریق کارگزاران مجاز به صندوق بفروشند، رمزارزها نزد نهاد امین زیر نظارت بانک مرکزی نگهداری می‌شود و واحدهای صندوق در بورس معامله خواهند شد.

به گزارش زومیت رضا کیانی، مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران، در نشست «بورس‌های اوراق بهادار در عصر رمزارزها» با ارائه تاریخچه ظهور بیت‌کوین و رمزارزها، روند جهانی توکن‌سازی دارایی‌های سنتی را ناموفق ارزیابی کرد. او تأکید کرد که بهترین رویکرد برای همگرایی بازار سرمایه ایران با فناوری بلاک‌چین، تمرکز بر راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمزارز با ارائه یک الگوی مقرراتی مشخص است.

کیانی با اشاره به تولد بیت‌کوین در سال ۲۰۰۸ و ورود اتریوم، توکن‌ها و NFTها، مهم‌ترین ویژگی‌های این دارایی‌ها را معامله شبانه‌روزی، تسویه فوری و ماهیت غیرمتمرکز آن‌ها دانست. او با مقایسه رشد ارزش بازار رمزارزها و بورس‌های اوراق بهادار از سال ۲۰۱۵، گفت: «در حالی که ارزش بورس‌ها در این بازه بیش از دو برابر شده، بازار رمزارزها بیش از ۵۸۰ برابر رشد داشته و ارزش آن به بیش از ۳ تریلیون دلار رسیده است. با وجود نوسانات شدید، این بازار همچنان شتابان است و بورس‌ها در مقابل این موتور پرسرعت بیت‌کوین، در معرض انتخاب قرار گرفته‌اند.»

مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران مسیر توکن‌سازی را از دو جنبه بررسی کرد. در مرحله اول، پروتکل‌های میرور (Mirror Protocols) که دارایی‌های مصنوعی بدون پشتوانه واقعی عرضه می‌کردند، به دلیل فروپاشی پلتفرم ترا و فشارهای رگولاتوری آمریکا متوقف شدند.

در مرحله دوم، توکن‌های دارای پشتوانه واقعی مانند توکن سهام مایکروسافت، انویدیا یا اپل عرضه شدند. با این حال، او اعلام کرد که این روند نیز نگرانی‌های عمیقی را در نهادهایی چون ایزما و فدراسیون جهانی بورس‌ها ایجاد کرده است. دلیل این نگرانی، عدم اعطای تمامی حقوق سهام‌داری مانند حق رأی یا دریافت کامل سود تقسیمی به دارندگان توکن و همچنین تکه‌تکه شدن نقدشوندگی بازار بود.

کیانی با ذکر این نکته که در حال حاضر ارزش کل توکن‌های مبتنی بر سهام و ETFهای معامله شده بسیار ناچیز است، نتیجه گرفت که توکن‌سازی روند موفقی نبوده است.

او تأکید کرد که بورس‌های جهانی به جای اصرار بر توکن‌سازی، مسیر عرضه ابزارها و محصولات مالی مبتنی بر رمزارز مانند ETFها و قراردادهای آتی را انتخاب کرده‌اند. بورس‌هایی چون نیویورک، تورنتو، فرانکفورت و سوئیس، صندوق‌های رمزارز را وارد بازار خود کرده‌اند تا سرمایه‌گذاران بتوانند به جای خرید مستقیم کوین از طریق پلتفرم‌ها، واحد صندوق را در بورس بخرند. این روش، معامله را آسان‌تر، معتبرتر و ایمن‌تر می‌سازد، هرچند تسویه آن دیگر فوری نیست.

کیانی در پایان، به تشریح مدل پیشنهادی بورس تهران برای راه‌اندازی صندوق رمزارز پرداخت. این مدل بر پایه قوانین جدید مالیاتی کشور استوار است که رمزارزها را به عنوان یک دارایی مشمول مالیات پذیرفته است. همچنین این مدل، از چهارچوب سیاست‌گذاری بانک مرکزی شامل تعریف رمزپول، نهاد امین و کارگزاران رمزپول تبعیت می‌کند.