عربستان سعودی از شرکت هوش مصنوعی xAI متعلق به ایلان ماسک، از طریق یک توافق تازه برای همکاری با شرکت دولتی Humain در این کشور، پشتیبانی کرد.
ایلان ماسک طی ماه‌های اخیر در تلاش بوده است برای توسعه شرکت هوش مصنوعی xAI خود، شریکانی بیابد تا بتواند با شرکت‌هایی مانند OpenAI، انتروپیک و گوگل رقابت کند. در همین حال، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی نیز در پی آن بوده که با فاصله گرفتن از وابستگی چند دهه‌ای به نفت، کشورش را به قطب جهانی فناوری و هوش مصنوعی تبدیل کند. هم‌زمانی این منافع، به امضای توافق جدید منجر شد.
شرکت xAI که سازنده چت‌بات Grok است، موافقت کرد با شرکت دولتی Humain عربستان برای احداث یک مرکز داده جدید در خاک این کشور همکاری کند. این مرکز داده قرار است تا سقف ۵۰۰ مگاوات برق مصرف کند، که آن را به بزرگ‌ترین دیتاسنتر xAI در بیرون از ایالات متحده تبدیل می‌کند. هیچ‌یک از دو طرف ارزش مالی توافق را اعلام نکرده‌اند.
این پروژه بخشی از بسته‌‌ی قراردادهای نظامی و فناورانه است که در جریان سفر محمد بن سلمان به واشنگتن در روز چهارشنبه اعلام شد. به‌نظر می‌رسد ایالات متحده و عربستان سعودی به توافقی رسیده‌اند که راه را برای دسترسی عربستان به نیمه‌رساناهای آمریکایی ویژه هوش مصنوعی هموار می‌کند؛ نیمه‌رساناهایی که آمریکا از آن‌ها در دیپلماسی ژئوپلیتیک خود بهره می‌گیرد.
این سفر برای شرکت Humain که در ماه مه (اردیبهشت) با پشتیبانی صندوق ثروت ملی عربستان راه‌اندازی شد، یک موفقیت مهم به‌شمار می‌آید. این شرکت اعلام کرد با انویدیا و آمازون به توافق‌هایی رسیده است که شامل قرار دادن حدود ۱۵۰۰۰۰ تراشه پیشرفته هوش مصنوعی در مراکز داده «منطقه هوش مصنوعی» در ریاض می‌شود.
شرکت Humain همچنین یک همکاری مشترک با شرکت‌های Cisco و AMD برای توسعه زیرساخت هوش مصنوعی تا سقف یک گیگاوات در سال ۲۰۳۰ اعلام کرد. عربستان از طریق Humain قصد دارد خود را به صادرکننده توان پردازشی هوش مصنوعی تبدیل کند. این کشور امیدوار است با تکیه بر منابع عظیم انرژی، توان مالی قابل‌توجه، زمین‌های فراوان و ارتباطات گسترده با شبکه‌های فیبر نوری جهانی، توان پردازشی ارزان‌قیمت برای شرکت‌های مختلف در جهان فراهم کند. Humain هدف‌گذاری کرده که در سال‌های آتی تا ۶ درصد بار پردازشی هوش مصنوعی جهان را تأمین کند.
توافق با xAI که شامل گسترش استفاده از مدل‌های Grok در عربستان نیز می‌شود، روابط تجاری ایلان ماسک با این کشور را عمیق‌تر می‌کند. عربستان قبلا از خرید ۴۴ میلیارد دلاری توییتر توسط ماسک در سال ۲۰۲۲ حمایت کرده بود. ماسک همچنین سرمایه‌گذاری سنگینی در xAI انجام داده و از جمله یک مرکز داده با نام Colossus را در منطقه ممفیس آمریکا ساخته است.
ایلان ماسک در بیانیه‌ای اعلام کرد: «آینده هوش مصنوعی بر ترکیب توان پردازشی عظیم و کارآمد با پیشرفته‌ترین مدل‌های هوش مصنوعی بنا خواهد شد و توانایی‌های Humain به ساخت سریع‌تر این آینده در عربستان کمک می‌کند.»
طارق امین، مدیرعامل Humain، نیز گفت این همکاری «مقیاسی خلق خواهد کرد که تعداد اندکی قادر به رقابت با آن هستند». توافق با xAI ماه‌ها در دست بررسی بود، اما بخشی از تأخیر آن به دلیل مشخص نبودن وضعیت دسترسی عربستان به تراشه‌های کلیدی بود. در ماه مه، رئیس‌جمهور ترامپ اعلام کرده بود که قرار است هزاران تراشه هوش مصنوعی ساخت انویدیا به عربستان ارسال شود، اما نگرانی‌های آمریکا درباره روابط اقتصادی و فناورانه عربستان با چین موجب شده بود این تراشه‌ها تحویل داده نشوند.
با توجه به اینکه شرکت‌های بزرگ آمریکایی حوزه هوش مصنوعی برای پیروزی در رقابت فناورانه به سرمایه‌گذاری‌های چند میلیارد دلاری متعهد شده‌اند، منطقه خلیج فارس به‌عنوان یکی از معدود نقاط جهان با منابع مالی کافی برای حمایت از آن‌ها مطرح شده است. اکنون هر یک از شرکت‌های بزرگ آمریکایی حوزه هوش مصنوعی ظاهراً یک شریک مهم در خاورمیانه دارد: OpenAI با شرکت سرمایه‌گذاری دولتی MGX امارات متحده عربی برای احداث مرکز داده در نزدیکی ابوظبی به‌همراه شرکت G42 همکاری می‌کند؛ انتروپیک یک سرمایه‌گذاری از سوی صندوق ثروت ملی قطر جذب کرده است؛ و شرکت‌هایی مانند آمازون، مایکروسافت، انویدیا و کوالکام نیز دامنه فعالیت خود در عربستان را گسترش داده‌اند.
مسائل حقوق بشری که پیش‌تر مانع همکاری بسیاری از شرکت‌ها با عربستان می‌شد، دیگر به نظر نمی‌رسد مانع مهمی تلقی شود. روز سه‌شنبه بسیاری از مدیران شرکت‌های بزرگ فناوری، از جمله ایلان ماسک، در ضیافت شامی که توسط رئیس‌جمهور ترامپ با حضور محمد بن سلمان در واشنگتن برگزار شد، شرکت کردند.
source