بلندترین غار زیرآبی شناخته‌شده جهان، اکنون حتی طولانی‌تر از برآوردهای پیشین است. در آغاز سال جاری، غارنوردان در زیر منطقه تولوم (Tulum) مکزیک موفق شدند ۵۲۴ کیلومتر از شبکه عظیم آب‌راه‌های زیرزمینی به نام سیستما اُکس بل ها (Sistema Ox Bel Ha) را نقشه‌برداری کنند و این تنها بخشی از مسیر است.
نام اُکس بل ها در زبان مایا به معنای سه مسیر آب است. این سامانه غاری، دومین غار بزرگ شناخته‌شده در جهان به شمار می‌آید و پس از غار خشک ماموت در ایالت کنتاکی آمریکا قرار می‌گیرد که طول آن دست‌کم به ۶۸۶ کیلومتر می‌رسد. تفاوت اصلی این دو سامانه در این است که غار ماموت کاملاً خشک است، اما اُکس بل ها به‌طور کامل زیر آب قرار دارد؛ موضوعی که فرایند اکتشاف و نقشه‌برداری آن را به‌مراتب پیچیده‌تر و دشوارتر می‌کند.
این شبکه عظیم غار نخستین‌بار در سال ۱۹۹۶ توسط گروهی از غارنوردان شناسایی شد و چند سال بعد، عملیات اکتشاف آن آغاز گردید. از آن زمان تاکنون، غواصان تخصصی به‌تدریج در دل این هزارتوی زیرآبی پیش رفته و هر بار مسیر تازه‌ای را نقشه‌برداری کرده‌اند.
غواصان در هر مأموریت باید با دقت میزان اکسیژن و شناوری خود را تنظیم کنند و در مسیر پیش‌رو یک خط راهنما بگذارند. این خط هم مسیر بازگشت را مشخص می‌کند، هم به اندازه‌گیری طول غار کمک می‌کند و هم نشان می‌دهد کدام تالارهای بزرگ، چاه‌ها و اصطلاحاً قصرهای یخی زیر آب پیش‌تر کاوش شده‌اند.
چند سال پیش، گروهی از غواصان هنگام بررسی دوباره مسیرهای پیشین، حدود ۱۰ کیلومتر گذرگاه تازه کشف کردند؛ مسیری که راه را به بخشی ناشناخته از غار گشود.
آن‌ها در سال ۲۰۲۳ در مجله In Depth نوشتند:
شگفت‌زده شدیم، چون مشخص بود که پیش از ما هیچ‌کس به اینجا نیامده است.
براساس گزارش‌های سازمان حفاظتی CINDAQ، طول بخش‌های نقشه‌برداری‌شده این غار از ۴۹۶.۸ کیلومتر به ۵۲۴ کیلومتر افزایش یافته است.
در سال ۲۰۱۸، اُکس بِل ها برای مدتی کوتاه جایگاه بلندترین غار زیرآبی جهان را از دست داد، زیرا اتصال تازه‌ای میان دو سیستم غار زیرآبی دیگر در مکزیک کشف شد؛ برخی از این چاه‌ها حاوی آثار باستانی مایا هستند.
با این حال، امروز اُکس بل ها دوباره به صدر بازگشته و شاید با ادامه اکتشاف‌ها، بتواند رکورد بلندترین غار اکتشاف‌شده جهان چه خشک و چه زیرآب را نیز به دست آورد.
source