هر آنچه باید درباره ترور جان اف کندی، رئیس جمهور سابق آمریکا، بدانید

جان اف. کندی در تاریخ ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳ ترور شد، اما با گذشت بیش از شش دهه، پرسش‌های زیادی درباره جزئیات مرگ او و پیامدهای آن همچنان بی‌پاسخ مانده‌اند.

تصاویر مربوط به ترور جان اف. کندی در حافظه جمعی ملت آمریکا حک شده‌اند: لباس صورتی خونین ژاکلین کندی، آخرین دست تکان‌ دادن رئیس‌جمهور، آخرین لبخندش، و تصویر کوچک پسرش، جان اف. کندیِ پسر که هنگام تشییع جنازه اندوه‌بار پدرش تابوت او را سلام نظامی می‌دهد. پرسش اینجاست که دقیقا چه اتفاقی در جریان ترور این رئیس‌جمهور آمریکا رخ داد؟

بسته به اینکه از چه کسی پرسیده شود، ترور کندی احتمالا توسط یک نفر به نام لی هاروی اسوالد انجام شده یا نتیجه‌ی توطئه‌ها، اقدام بازیگران خارجی و مافیا بوده ست. اما داستان، در هر دو روایت، به یک نقطه ختم می‌شود: در یک بعدازظهر آفتابی در ایالت تگزاس، روزی که هیچ‌کس گمان نمی‌برد چنین سرنوشت‌ساز شود، ایالات متحده برای همیشه تغییر کرد.

آنچه در ادامه می‌خوانید، روایت ترور جان اف. کندی است.

جان اف. کندی در چه سالی ترور شد؟

جان اف. کندی در سال ۱۹۶۳ ترور شد. او که ۴۶ سال داشت، در سال ۱۹۶۰ به ریاست‌جمهوری رسید و در حال آماده‌سازی مقدمات لازم برای شرکت در انتخابات دور دوم بود. به‌گزارش کتابخانه و موزه ریاست‌جمهوری جان اف. کندی، او هنوز نامزدی رسمی خود را اعلام نکرده بود، اما داشت پایه‌های آن را می‌ریخت. او در ماه سپتامبر همان سال، تنها در مدت یک هفته، در نه ایالت مختلف سخنرانی کرده بود.

ترور جان اف. کندی چه زمانی رخ داد؟

ترور رئیس‌جمهور ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳ در ساعت ۱۲:۳۰ ظهر به وقت تگزاس رخ داد.

جان اف. کندی هنگام ترور به کجا می‌رفت؟

در صبح روز ترور، جان اف. کندی روز خود را در شهر فورت‌ورت ایالت تگزاس آغاز کرد. او برای جمعیت کوچکی که بیرون هتل گرد آمده بودند سخنرانی کرد و شوخی معروف خود را نیز بر زبان آورد: «خانم کندی هنوز در حال آماده شدن است. این کار زمان بیشتری می‌برد، اما البته وقتی کارش تمام می‌شود از ما بهتر به نظر می‌رسد.» سپس او به همراه همسرش، ژاکلین کندی، به مقصد بعدی، یعنی شهر دالاس، پرواز کرد.

پس از فرود، زوج ریاست‌جمهوری به فرماندار تگزاس، جان کانلی، و همسرش نلی پیوستند که در یک لیموزین لینکلن کانتیننتال مدل ۱۹۶۱ به انتظارشان بودند. سقف خودرو باز بود و این چهار نفر از فرودگاه به سوی مجموعه تجاری دالاس ترید مارت می‌رفتند؛ جایی که قرار بود جان اف. کندی در آن سخنرانی کند. در خودرو دیگری نیز معاون رئیس‌جمهور، لیندون جانسون، و همسرش، لیدی برد جانسون، آن‌ها را همراهی می‌کردند.

محل وقوع ترور جان اف. کندی کجا بود؟

کاروان ریاست‌جمهوری مسیر دقیقی به طول تقریبی ۱۶ کیلومتر از فرودگاه دالاس لاو فیلد تا مجموعه تجاری دالاس ترید مارت را طی می‌کرد. جمعیت زیادی خیابان‌ها را پر کرده بودند تا رئیس‌جمهور را ببینند، و هر بار که مردم سایه‌ای از جان اف. کندی و بانوی اول را که در صندلی عقب خودرو کنار یکدیگر نشسته بودند مشاهده می‌کردند، هیجان در میان آنان موج می‌زد. سپس، در ساعت ۱۲:۳۰ ظهر به وقت محلی خودرو رئیس‌جمهور از خیابان مین به سوی میدان دیلی پیچید.‌ و در همین نقطه بود که ناگهان صدای گلوله‌ها طنین‌انداز شد.

آخرین سخنان جان اف. کندی چه بود؟

بنابر کتاب Four Days in November: The Assassination of President John F. Kennedy نوشته وینسنت بوگلیوسی، جان اف. کندی آخرین سخنان خود را در پاسخ به یک جمله بیان کرد. اندکی پیش از شلیک‌ها، نلی کانلی رو به عقب برگشت و خطاب به رئیس‌جمهور گفت: «آقای رئیس‌جمهور، حالا دیگر نمی‌توانند به شما بقبولانند که افرادی در دالاس نیستند که شما را دوست داشته باشند و از شما قدردانی کنند، درست است؟»

کندی در پاسخ، آخرین جملات خود را گفت: «نه، قطعا نمی‌توانند.» اگرچه برخی نقل کرده‌اند که آخرین سخنان جان اف. کندی جمله «خدایا، به من شلیک شد» بود، اما با توجه به نحوه اصابت گلوله، چنین پاسخی از سوی رئیس‌جمهور عملا ناممکن ارزیابی می‌شود.

جان اف. کندی چگونه ترور شد؟

بر اساس گزارش کمیسیون وارن، رئیس‌جمهور با استفاده از یک تفنگ ۶.۵ میلی‌متری مانلیخر–کارکانو هدف قرار گرفت.

بر اساس بازسازی‌های رسمی، جان اف. کندی دو بار مورد اصابت گلوله قرار گرفت. یک گلوله در بخش فوقانی پشت، اندکی در سمت راست ستون فقرات، به او برخورد کرد و از جلوی گردن او خارج شد. گلوله بعدی به قسمت پسِ سر او اصابت کرد و از سمت راست جمجمه بیرون آمد.

چند گلوله به جان اف. کندی اصابت کرد؟

جان اف. کندی دو بار هدف گلوله قرار گرفت و فرماندار تگزاس، جان کانلی، نیز مجروح شد. او با وجود شکستگی شدید یک دنده، خردشدگی استخوان‌های مچ و بازو، و جراحات ناشی از گلوله در پشت، ریه، سینه و ران، از این حادثه جان سالم به در برد.

هرچند عامل تیراندازی سه گلوله شلیک کرده بود، کمیسیون وارن نتیجه گرفت که یکی از گلوله‌ها به طور همزمان به جان اف. کندی و جان کانلی برخورد کرده است؛ در نتیجه گلوله سومی که گفته می‌شد ناپدید شده، درواقع به هدف نخورده بود.

آیا جان اف. کندی می‌توانست از اصابت نخستین گلوله جان سالم به‌ در ببرد؟

بله، به‌احتمال زیاد جان اف. کندی می‌توانست از اصابت اولین گلوله‌ای که به گردنش برخورد کرد، نجات یابد. بنابر گزارش لس‌آنجلس تایمز، نخستین گلوله‌ای که به رئیس‌جمهور اصابت کرد، از گردن او رد شد بدون آن‌که به هیچ استخوانی برخورد کند. حتی حنجره او را نیز آسیب ندید، به این معنا که کندی احتمالا می‌توانست بدون آن‌که توان تکلمش دچار آسیب شود، کاملا بهبود یابد.

مالکوم الیور پری، یکی از پزشکانی که هنگام انتقال کندی در بیمارستان حاضر بود، بعدتر شهادت داد که این جراحت «قابل‌تحمل» بوده است. اما گلوله دوم بی‌درنگ جان رئیس‌جمهور را گرفت.

چرا ژاکلین کندی به سمت عقب خودرو خزید؟

در تصاویر مربوط به ترور جان اف. کندی، دیده می‌شود که ژاکلین کندی در حال بالا رفتن به سوی بخش عقب خودرو است. بنا بر روایت مأمور سرویس مخفی، کلینت هیل، که در خودرو پشتی قرار داشت و خود را روی لیموزین ریاست‌جمهوری انداخت تا از آنها محافظت کند، بانوی اول تلاش داشت تکه‌هایی از جمجمه رئیس‌جمهور را جمع‌آوری کند.

کلینت هیل که پس از شلیک گلوله‌ها روی خودرو رئیس‌جمهور پرید، هرچند آن لحظه برای نجات کندی دیر شده بود، بعدها در سخنرانی سال ۲۰۱۳ خود که از شبکه CBS News پخش شد، گفت: «اینکه چرا خانم کندی به پشت خودرو رفت، چون او می‌کوشید بخش‌هایی از سر رئیس‌جمهور را که عقب ماشین افتاده بود، جمع کند.»

جان اف. کندی پس از شلیک گلوله‌ها چه مدت زنده ماند؟

پس از تیراندازی، جان اف. کندی به سرعت به بیمارستان پارکلند مموریال منتقل شد و حدود ساعت ۱۲:۳۸ ظهر به بیمارستان رسید. پزشکانی که به او رسیدگی کردند ابتدا گزارش دادند که صدای ضربان قلب شنیده می‌شد، اما هیچ نبض یا فشار خونی قابل تشخیص نبود.مرگ رئیس‌جمهور در ساعت ۱ بعدازظهر اعلام شد، یعنی ۳۰ دقیقه پس از اصابت گلوله. او ۴۶ سال داشت.

چه کسی جان اف. کندی را ترور کرد؟

بر اساس گزارش کمیسیون وارن، عامل ترور جان اف. کندی یک مرد آمریکایی ۲۴ ساله به نام لی هاروی اسوالد بود.

لی هاروی اسوالد که بود؟

هاروی با وجود آن‌که تنها ۲۴ سال داشت، زندگی پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشته بود. او در نیروی دریایی خدمت کرده، به اتحاد جماهیر شوروی پناهنده شده بود و در جریان فعالیت‌های طرفداران کوبا و فیدل کاسترو شرکت داشت.

پیش از ترور جان اف. کندی، اسوالد همچنین تلاش کرده بود ژنرال ادوین واکر از ارتش آمریکا را به قتل برساند؛ احتمالا به دلیل دیدگاه‌های ضدکمونیستی و ضدکاستروی واکر. آن سوءقصد نافرجام بود. اما اقدام بعدی اسوالد تاریخ را دگرگون کرد.

کمیسیون وارن متوجه شد که در تاریخ ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳، لی هاروی اسوالد به ساختمان تگزاس اسکول بوک دیپازیتوری، محل کارش، رفته بود؛ ساختمانی که چشم‌اندازی مستقیم و واضح به میدان دیلی داشت. او در طبقه ششم انتظار کشید تا کاروان ریاست‌جمهوری از مقابل پنجره او عبور کند و سپس سه گلوله شلیک کرد.

در همان بعدازظهر، اسوالد توسط افسر پلیس دالاس، جی. دی. تیپیت، متوقف شد؛ به‌نظر می‌رسید تیپیت به این دلیل به او نزدیک شده بود که با مشخصات اعلام‌شده از قاتل رئیس‌جمهور تطابق داشت. اسوالد تیپیت را کشت و اندکی بعد دستگیر شد. او هرگونه ارتباط با ترور کندی را انکار کرد و ادعا نمود که او یک قربانی بی‌گناه بوده و هیچ‌کس را هدف گلوله قرار نداده است.

اما پیش از آنکه کسی بتواند انگیزه اسوالد را مشخص کند، او در ۲۴ نوامبر، دو روز پس از ترور جان اف. کندی، توسط مالک یک کلوپ شبانه به نام جک رابی هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد.

چرا جان اف. کندی ترور شد؟

کمیسیون وارن پس از بررسی‌های خود درباره ترور کندی، به این نتیجه رسید که لی هاروی اسوالد به‌تنهایی عمل کرده است؛ اما نتوانست توضیحی قطعی درباره اینکه چرا تصمیم به قتل رئیس‌جمهور گرفته بود ارائه دهد.

هرچند کمیسیون نتوانست توضیح قطعی درباره انگیزه‌های اسوالد ارائه کند، اما حدس زد که او ممکن است به دلیل کینه از قدرت، ناتوانی در ایجاد روابط معنادار، میل به انجام کاری که در تاریخ ثبت شود، یا باورهای مارکسیستی و کمونیستی‌اش دست به این عمل زده باشد. با این‌ حال، انگیزه واقعی او همچنان یک معما باقی مانده است.

با این وجود، برخی بر این باورند که لی هاروی اسوالد همان‌گونه که خودش گفته بود، تنها یک قربانی بی‌گناه است. و در دهه‌هایی که از ترور جان اف. کندی گذشته، نظریه‌های دیگری نیز درباره مرگ رئیس‌جمهور شکل گرفته‌اند.

نظریه‌های توطئه درباره ترور جان اف. کندی چه هستند؟

چندین نظریه درباره اینکه چه کسی جان اف. کندی را کشته وجود دارد. برخی از این نظریه‌ها به اشخاص مشکوکی مربوط می‌شود که در حوالی میدان دیلی دیده شده‌اند؛ از جمله مردی با چتر و زنی با روسری بابوشکا. اما مظنونان دیگری نیز مطرح شده‌اند، بسیاری از آن‌ها توسط دادستان نیواورلئان، جیم گریسون، گردآوری شدند.

برخی از مظنونان گریسون شامل دیوید فری (شخصی که اسوالد را می‌شناخت و ظاهراً قرار بود خلبان فرار او باشد) و کلی شا، یک تاجر نیواورلئانی، بودند که گریسون حتی او را به دادگاه کشاند. گریسون باور داشت که اسوالد، فری و شا با یکدیگر همکاری کرده‌اند، احتمالاً تحت تحریک سازمان سیا و ظاهرا شا ارتباطاتی با سیا داشت.

نظریه دیگری درباره ترور کندی بیان می‌کند که قتل رئیس‌جمهور به درخواست گنگسترهایی مانند کارلوس مارسلو و سانتو ترافیکانته جونیور انجام شد؛ کسانی که گفته می‌شود هر دو به ارتباط خود با ترور کندی اعتراف کرده‌اند. اوضاع زمانی پیچیده‌تر می‌شود که ترافیکانته ادعا کرده بود با سازمان سیا نیز در طرحی برای ترور رهبر کوبا، فیدل کاسترو، همکاری داشته است.

نظریه‌های دیگر نیز مطرح می‌کنند که اتحاد جماهیر شوروی در این ترور نقش داشته یا حتی اینکه معاون رئیس‌جمهور، لیندون جانسون، در آن دست داشته است. هیچ‌یک از این نظریه‌ها اثبات نشده‌اند، هرچند یک خبرنگار به نام دوروتی کیلگالن زمانی که در حال تلاش برای افشای حقیقت بود، به‌طرزی مرموز درگذشت.

چه کسی پس از ترور رئیس‌جمهور، معاون رئیس‌جمهور شد؟

پس از ترور کندی، معاون او، لیندون بی. جانسون، در هواپیمای ایر فورس وان و در فرودگاه دالاس لاو فیلد در ساعت ۲:۳۸ بعدازظهر، سوگند یاد کرد. اما طبق گزارش کتابخانه ریاست‌جمهوری، جانسون به مدت ۱۴ ماه معاون رئیس‌جمهور نداشت.

در آن زمان، هیچ سازوکاری برای انتخاب معاون رئیس‌جمهور وجود نداشت (این مشکل بعداً در سال ۱۹۶۷ با متمم بیست‌وپنجم قانون اساسی حل شد). بنابراین، جانشین بلافصل او جان مک‌کورمک، رئیس مجلس نمایندگان، از ایالت ماساچوست بود.

جانسون تا انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۹۶۴ معاون نداشت و وقتی در آن انتخابات پیروز شد، هم‌حزبی او، هوبرت هامفری، در ۲۰ ژانویه ۱۹۶۵ معاون رئیس‌جمهور شد.

آیا کت‌ و دامن صورتی ژاکلین کندی تمیز شد؟

خیر، کت‌ و دامن صورتی ژاکلین کندی هرگز تمیز نشد. طبق یادداشت‌های روزانه لیدی برد جانسون، او به ژاکلین پیشنهاد کرد لباس خود را عوض کند، اما ژاکلین نپذیرفت.

لیدی برد نوشت که ژاکلین، با حالتی آمیخته به نوعی صلابت و سرسختی گفت که می‌خواهد مردم ببینند با جک چه کرده‌اند. این صحنه، به گفته لیدی برد، یکی از دردناک‌ترین و اندوه‌بارترین مناظری بود که دیده بود؛ آن زن بسیار آراسته و بی‌نقص، با لباسی که با خون آغشته شده بود.

در عکس مشهور مراسم ادای سوگند لیندون بی. جانسون، ژاکلین کندی حقیقتاً همان کت‌ودامن صورتی آغشته به خون را بر تن دارد. این لباس هرگز تمیز نشده و هرگز نیز به‌صورت عمومی به نمایش گذاشته نشده است.

این لباس در آرشیو ملی نگهداری می‌شود و قرار نیست تا سال ۲۱۰۳ البته مشروط بر اینکه خانواده کندی در آن زمان موافقت کنند، به نمایش درآید.

آیا مغز جان اف. کندی هرگز پیدا شد؟

یکی از عجیب‌ترین جنبه‌های مربوط به ترور جان اف. کندی به موضوع مغز او مربوط می‌شود. مغز او در جریان کالبدشکافی از جمجمه خارج و سپس به آرشیو ملی منتقل گردید. اما تا سال ۱۹۶۶ ناپدید شد و در دهه‌های پس از آن هرگز پیدا نشده است.

اینکه سرانجام آن چه شد؟ نظریه‌ها فراوان‌اند. برخی باور دارند که مغز رئیس‌جمهور به‌منظور پنهان‌ کردن حقیقت مربوط به چگونگی ترور جان اف. کندی به سرقت رفته است. گروهی دیگر گمان می‌کنند که این مغز به‌طور محرمانه توسط برادر رئیس‌جمهور، رابرت اف. کندی، برداشته شده تا شدت بیماری‌ها و داروهایی را که جان اف. کندی مصرف می‌کرد پنهان کند. اما شاید موضوع ساده‌تر بوده و مغز صرفاً به شکلی نامعلوم گم شده باشد.

چند نفر از اعضای خانواده کندی ترور شده‌اند؟

جان اف. کندی تنها عضو خانواده کندی نبود که ترور شد. برادر او، رابرت اف. کندی، نیز ترور شد. در سال ۱۹۶۹، آر. اف. کی. در جریان کارزار انتخاباتی‌اش برای ریاست‌جمهوری، توسط سرحان سرحان به قتل رسید.

بی‌شک خانواده کندی سهم بزرگی از تراژدی را تجربه کرده‌اند. در سال ۱۹۹۹، یعنی ۳۶ سال پس از آن روزی که جان اف. کندی جونیور تابوت پدرش را سلام نظامی داد، او در سانحه سقوط هواپیما جان باخت؛ سانحه‌ای که همسرش، کارولین بست کندی، و خواهرزنش، لورن بست، نیز در آن کشته شدند.