تاریخچه شرکت OpenAI؛ هر آنچه باید بدانید

در این مقاله قصد داریم به تاریخچه شرکت OpenAI بپردازیم. OpenAI یک شرکت تحقیقاتی هوش مصنوعی است که هدف آن توسعه ابزارهای هوش مصنوعی برای بشریت است.

خیلی از کاربران، شرکت OpenAI را بیشتر با چت‌بات هوش مصنوعی ChatGPT می‌شناسند و بنابراین محبوبیت این شرکت از توسعه این هوش مصنوعی نشات گرفته است. اما این شرکت که برای اولین بار چت‌بات هوش مصنوعی را ایجاد کرد، روابط پرفراز و نشیبی را با برخی از شرکت‌های بزرگ داشته است.

 از زمانی که چت‌بات هوش مصنوعی شرکت OpenAI یعنی ChatGPT در نوامبر ۲۰۲۲ منتشر شد نام این شرکت بر زبان‌ها افتاد. ایلان ماسک یکی از بنیانگذاران OpenAI می‌باشد که البته مدتی پیش روابط خود را با این شرکت قطع کرده و با راه اندازی شرکت خود، به یکی از منتقدان سرسخت این شرکت تبدیل شد. از آن زمان، سام آلتمن، مدیر عامل و یکی از بنیانگذاران OpenAI به یک فرد نام آشنا تبدیل شد و حتی از اخراج توسط هیئت مدیره خود جان سالم به در برد.

OpenAI با سرعت برق آسا همچنان مشغول ارائه به‌روزرسانی‌هایی برای این چت‌بات بسیار محبوب خود بوده و محصولات جدیدی نیز مانند ابزار تولید تصویر DALL-E و ابزار تولید ویدیوی آینده‌ Sora را منتشر کرده است. چندی پیش این شرکت از جدیدترین مدل هوش مصنوعی خود به نام omnimodal GPT-4o رونمایی کرد که می‌تواند کارهایی مانند ترجمه مکالمات را در زمان واقعی انجام داده و محیط فیزیکی شما را برای استدلال و حل مشکل ارزیابی کند.

اما داستان‌های اصلی OpenAI به سالها قبل از عرضه اولین نسخه ChatGPT برمی‌گردد. OpenAI نسخه آزمایشی اولیه ChatGPT را در نوامبر ۲۰۲۲ منتشر کرد. این چت‌بات مکالمه به سرعت در رسانه‌های اجتماعی منتشر و نزد کاربران بسیار محبوب شد.

این چت‌بات هوش مصنوعی در عرض پنج روز موفق به جذب بیش از یک میلیون کاربر شد. علت محبوبیت سریع این هوش مصنوعی، توانایی در ارائه مکالمه معمولی، مقاله‌نویسی و کدنویسی به صورت آنلاین می‌باشد.

توسعه دهنده این چت‌بات هوش مصنوعی اکنون مورد حمایت مایکروسافت قرار دارد، اما این شرکت قبلاً با برخی از بزرگ ترین نام های سیلیکون ولی سابقه همکاری داشته است.

تاریخچه شرکت OpenAI

ایلان ماسک و سام آلتمن، رئیس سابق Y Combinator در سال ۲۰۱۵ شرکت OpenAI را تأسیس کردند. ماسک، آلتمن و دیگر چهره‌های برجسته سیلیکون ولی، از جمله پیتر تیل و رید هافمن، بنیانگذار لینکدین، در سال ۲۰۱۵ متعهد شدند که یک میلیارد دلار روی این پروژه سرمایه‌گذاری کنند.

مطابق بیانیه‌ای که در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۵ در وب سایت OpenAI  منتشر شد، هدف این گروه تاسیس سازمان غیرانتفاعی متمرکز بر توسعه هوش مصنوعی “به روشی به نفع کل بشریت” است. در آن زمان، ماسک اعلام کرده بود هوش مصنوعی “بزرگترین تهدید” برای بشریت است.

در ادامه بیانیه‌‌ی تأسیس OpenAI آمده است:

درک اینکه چقدر هوش مصنوعی در سطح انسانی می‌تواند برای جامعه مفید باشد سخت است، و به همان اندازه سخت است که تصور کنیم در صورت ساخت یا استفاده نادرست چقدر می‌تواند به جامعه بشریت آسیب برساند.

در سال ۲۰۱۶، OpenAI دو محصول منتشر کرد. یکی از این محصولات پلتفرم Gym بود که محققان با استفاده از آن قادر بودند سیستم‌های یادگیری تقویتی را توسعه و با یکدیگر مقایسه کنند. این سیستم‌ها به هوش مصنوعی آموزش می‌دهند که با استفاده از بهترین سیستم یادگیری پاداش‌های تجمعی تصمیم‌گیری کند. در اواخر همان سال، OpenAI همچنین Universe را منتشر کرد. این ابزار برای آموزش عوامل هوشمند در سراسر وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های بازی مورد استفاده قرار می‌گرفت.

در سال ۲۰۱۸، ایلان ماسک سه سال پس از کمک به تاسیس OpenAI، از هیئت مدیره این شرکت استعفا داد. این شرکت در آن زمان در یک پست وبلاگی اعلام کرد که مدیر عامل تسلا به دلیل تمرکز این خودروساز بر هوش مصنوعی به منظور جلوگیری از هر گونه تنش و درگیری احتمالی در آینده از سمت خود استعفا داد.

شرکت OpenAI افزود که ماسک به کمک‌های مالی خود به این سازمان غیرانتفاعی همچنان ادامه خواهد داد. ماسک سال‌ها قبل‌تر سرمایه‌گذاران و ذینفعان تسلا را ازبرنامه‌هایش برای تولید خودروهای الکتریکی خودران مطلع کرده بود. وی بعداً اعلام کرد بدلیل موافق نبودن با برخی‌ از سیاست‌ها و اقدامات OpenAI این شرکت را ترک کرده است.

در سال ۲۰۱۹، این میلیاردر در پستی در شبکه اجتماعی ایکس که البته در آن زمان توییتر نام داشت، اعلام کرد بر سر جذب استعدادهای برتر با OpenAI رقابت می‌کند و افزود که او «بیش از یک سال» است که با این شرکت ارتباطی نداشته است. به گفته وی همه این موارد باعث شد طرفین با توافق راه خود را از هم جدا کنند.

در سال‌های اخیر رابطه ماسک با OpenAI همچنان پرتنش بوده است. در سال ۲۰۲۰، ماسک در توییتر اعلام کرد که اعتماد او به این شرکت در خصوص ایمنی “بالا” نیست. این میلیاردر معروف در واکنش به نتایج تحقیقات نشریه MIT Technology Review در مورد OpenAI در توییتی نوشت کخ به عقیده وی OpenAI باید بازتر باشد. نتایج تحقیقات این نشریه نشان داد که فرهنگ رازداری OpenAI در تضاد با تعهد ادعایی این سازمان غیرانتفاعی نسبت به شفافیت است.

ماسک همچنین اعلام کرد دسترسی OpenAI به پایگاه داده توییتر را برای آموزش نرم افزارش متوقف کرده است. او در دسامبر ۲۰۲۲ گفت:

نیاز به درک بیشتر در مورد ساختار حکمرانی و برنامه‌های درآمدی آینده است. OpenAI قرار بود سازمانی غیر انتفاعی و منبع باز باشد که الان هیچکدوم نیست.

در سال ۲۰۱۹، این شرکت ابزار هوش مصنوعی توسعه داد که می‌توانست اخبار جعلی بسازد. در ابتدا، OpenAI گفت ربات در نوشتن اخبار جعلی به قدری ماهر بود که تصمیم گرفتند آن را منتشر نکنند. در اواخر همان سال، این شرکت نسخه‌‌ی دوم این ابزار هوش مصنوعی را با نام GPT-2 منتشر کرد. این شرکت چت بات دیگری را نیز به نام GPT-3 در سال ۲۰۲۰ منتشر کرد.

در همان سال بود که OpenAI موقعیت خود را به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی از دست داد. این شرکت در یک پست وبلاگی اعلام کرد که به یک شرکت انتفاعی با سود محدود تبدیل شده است. این شرکت در این باره اعلام کرد:

ما می‌خواهیم توانایی خود را برای افزایش سرمایه افزایش دهیم و در عین حال پایبند به ماموریت خود باشیم. هیچ ساختار قانونی که از آن اطلاع داریم، توازن درستی را ایجاد نمی‌کند. راه حل ما این است که OpenAI LP را به عنوان ترکیبی از شرکت انتفاعی و غیرانتفاعی ایجاد کنیم – و ما آن را یک شرکت انتفاعی با سود محدود می‌نامیم.

ساختار سود بدین صورت بود که سرمایه گذاران OpenAI می‌توانستند تا ۱۰۰ برابر سرمایه اولیه خود درآمد کسب کنند. مابقی پول صرف کارهای غیرانتفاعی می‌شد.

OpenAI در پایان سال ۲۰۱۹ همکاری خود را با مایکروسافت را علنی کرد. مایکروسافت یک میلیارد دلار در این شرکت هوش مصنوعی سرمایه گذاری کرد و OpenAI نیز اعلام کرد مجوز فناوری خود را به طور انحصاری با این شرکت فناوری صادر می‌کند.

مایکروسافت در یک پست وبلاگی درباره همکاری دوطرف اعلام کرد:

بدلیل وجود قابلیت‌های خلاقانه و جدید این شرکت که اکثر آن‌ها را حتی تصور نمی‌کردیم، پهنای عمیقی در پتانسیل تجاری و خلاقانه‌ای که می‌توان از طریق مدل GPT-3 باز کرد، وجود دارد. کمک مستقیم به خلاقیت و نبوغ انسان در زمینه‌هایی مانند نوشتن و ترکیب، توصیف و خلاصه کردن بلوک‌های بزرگ از داده‌های طولانی (از جمله کدها)، تبدیل زبان طبیعی به زبان دیگر – همه این امکانات فقط با ایده‌ها و سناریوهایی که ما فراهم می‌کنیم محدود می‌شوند.

این همکاری به مایکروسافت اجازه می‌دهد تا با شرکت هوش مصنوعی DeepMind گوگل رقابت کند.

در سال ۲۰۲۱، OpenAI ابزار هنری هوش مصنوعی Dall-E را منتشر کرد. Dall-E یک سیستم هوش مصنوعی است که می‌تواند تصاویر واقعی و حتی هنری را بر اساس توضیحات ایجاد کند. OpenAI اولین نسخه GPT-4 را در مارس ۲۰۲۳ و نسل بعدی مدل GPT-4 Turbo را در نوامبر همان سال منتشر کرد.

در این حین، ماسک همچنان همچنان به اظهارنظرهای مخالف ادامه می‌داد. ماسک در واکنش به پست آلتمن در توییتر خود نوشت:

ما با هوش مصنوعی بسیار خطرناک فاصله چندانی نداریم.

او همچنین ChatGPT را هوش مصنوعی خوب و در عین حال ترسناک توصیف کرد. با عرضه هوش مصنوعی GPT-4، ماسک به همراه بیش از ۱۰۰۰ نفر دیگر، از جمله کارشناسان هوش مصنوعی، نامه سرگشاده‌ای را امضا کردند و در آن خواستار توقف ۶ ماهه توسعه هوش مصنوعی پیشرفته شدند تا زمانی که اطمینان حاصل شود تاثیرات آنها مثبت بوده و خطرات آنها قابل مدیریت باشند.

در همین حال، ماسک در حال راه اندازی شرکت هوش مصنوعی رقیب خود یعنی xAI بود و بعداً چت‌بات هوش مصنوعی Grok را از طریق ایکس منتشر کرد.

در ژانویه ۲۰۲۳، گزارش شد که مایکروسافت قصد دارد در چند سال آینده ۱۰ میلیارد دلار در OpenAI سرمایه گذاری کند. مایکروسافت نیز به طور رسمی این گزارش را تایید و اعلام کرد قصد سرمایه گذاری چند ساله و چند میلیارد دلاری در OpenAI را دارد. خبرگزاری Semafor به نقل از منابع آگاه گزارش داد که طبق این سرمایه‌گذاری، تا زمان برگردانده شدن سرمایه‌گذاری، مایکروسافت مالک ۷۵ درصد از سود OpenAI و همچنین ۴۹ درصد از سهام OpenAI می‌شود.

در نوامبر ۲۰۲۳، شرکت OpenAI تحت تاثیر تصمیم هیئت مدیره مبنی بر اخراج سام آلتمن، مدیر عامل قرار گرفت. OpenAI در پست وبلاگ درباره این تصمیم نوشت:

اخراج آقای آلتمن پس از بررسی‌ها و مشورت‌های اعضای هیئت مدیره صورت گرفت و علت آن‌ هم این است که وی در ارتباطات خود با هیئت مدیره به طور مداوم صادق نبوده و مانع از توانایی آن در انجام مسئولیت هایش می‌شد. هیئت مدیره دیگر به توانایی او برای ادامه رهبری OpenAI اعتماد ندارد.

گرگ براکمن، رئیس و یکی از بنیانگذاران OpenAI، در واکنش به این تصمیم استعفا داد و میرا موراتی، مدیر ارشد فناوری، موقتاً مدیرعامل شد. در نهایت امت شیر، مدیرعامل سابق توییچ، چند روز بعد به عنوان مدیرعامل موقت معرفی شد.

مایکروسافت از فرصت پیش آمده استفاده کرد و آلتمن و براکمن را برای پیوستن به یک تیم جدید هوش مصنوعی استخدام کرد. اندکی پس از آن، تقریباً تمام کارکنان OpenAI نامه‌ای را امضا کردند که در آن خواستار بازگردانده شدن آلتمن به عنوان مدیرعامل و اخراج هیئت مدیره شدند. آنها اعلام کردند در غیر این صورت به آلتمن و براکمن در مایکروسافت خواهند پیوست. آلتمن در نهایت تنها چند روز پس از برکناری دوباره به عنوان مدیر عامل به OpenAI بازگشت و چند تن از اعضای هیئت مدیره اخراج شدند.

در فوریه ۲۰۲۴، OpenAI از ابزار جدیدی به نام Sora رونمایی کرد که ویدیوهای واقعی و وحشتناکی را بر اساس درخواست‌های متنی کاربران ایجاد می‌کرد. Sora همچنین توانایی تولید فیلم از تصاویر ثابت را دارد و می‌تواند فیلم‌های موجود را گسترش دهد.

OpenAI در می ۲۰۲۴ جدیدترین مدل هوش مصنوعی خود به نام GPT-4o را منتشر کرد. GPT-4o می‌تواند متن، تصویر، ویدئو و صدا را به عنوان ورودی و خروجی پردازش کند. این هوش مصنوعی همچنین قادر به انجام کارهایی از قبیل ترجمه در زمان واقعی، درک محیط فیزیکی شما و حتی آواز خواندن می‌باشد. این ابزار هوش مصنوعی در مهارت‌های معمولی‌ نیز بسیار طبیعی‌تر عمل می‌کند به طوری که در صورتی که در حین صحبت کردن سوالد یگری از او گرسیده شود صحبت هایش را قطع می‌کند.

مدتی بعد، اسکارلت جوهانسون بازیگر نام آشنای هالیود بیانیه‌ای منتشر کرد و در آن OpenAI را متهم کرد که از صدای او برای GPT-4 و GPT-4o استفاده کرده است.

جوهانسون معتقد است OpenAI صدای شخصیت او را در فیلم “Her” کپی کرده است. به گفته جوهانسون آلتمن سال گذشته با او تماس گرفته و از او خواست که صدایی برای GPT-4 ارائه کند، اما او از انجام این کار امتناع کرده است. بنابراین او پس  از شنیدن صدای جدید «Sky » که بسیار شبیه صدای او است، شوکه و عصبانی شده است.

آلتمن در بیانیه‌ای در پاسخ به اتهامات جوهانسون اعلام کرد:

ما قبل از هر گونه تماسی با خانم جوهانسون، صداپیشه صدای Sky را انتخاب کرده بودیم. به احترام خانم جوهانسون، استفاده از صدای Sky را در محصولات خود متوقف می‌کنیم. برای خانم جوهانسون متاسفیم که نتوانستیم بهتر با هم ارتباط برقرار کنیم.

پس از این اتفاقات OpenAI استفاده از ویژگی صوتی را متوقف کرد. ما در این مقاله سعی کردیم نگاهی به تاریخچه شرکت OpenAI بیندازیم تا با گذشته آن بیشتر آشنا شویم. انتظار می‌رود این شرکت در سال‌های آینده پیشرفت‌های خیره‌کننده‌ای در زمینه هوش مصنوعی داشته باشد.