مکانیسم خودکشی انفجاری در ترمیت‌های کامیکازه برملا شد

محققان موفق شده‌اند مکانیسم دقیق عمل آنزیمی را که ترمیت‌ها بر پشت خود حمل می‌کنند و در دفاع جانفشانی آن‌ها نقش کلیدی دارد، شناسایی کنند.

به گزارش دپارتمان اخبار علمی رسانه فناوری تکنا، گونه‌ای از ترمیت‌ها به نام Neocapritermes taracua در مواجهه با خطر، با ایجاد یک واکنش شیمیایی انفجاری، خود را منفجر کرده و دشمنان خود را مسموم می‌کند. این روش دفاعی منحصر به فرد در دنیای حشرات، به عنوان خودکشی انفجاری شناخته می‌شود. محققان موسسه شیمی آلی پراگ، در همکاری با همکاران خود از دانشکده کشاورزی گرمسیری دانشگاه علوم زندگی پراگ، به بررسی دقیق این پدیده پرداخته‌اند.

ترمیم‌های کارگر این گونه، در پایان عمر خود، یک مکانیسم دفاعی ویژه برای کلونی فراهم می‌کنند. آن‌ها آنزیمی به نام لاکاز آبی BP76 را در کیسه‌های پشتی خود ذخیره می‌کنند که در مواقع خطر، با پاره شدن این کیسه‌ها آزاد می‌شود. هنگامی که کلونی در معرض تهدید قرار می‌گیرد، افراد مسن‌تر این کیسه‌ها را پاره کرده و آنزیم آزاد شده با ماده دیگری در بدن ترمیت ترکیب می‌شود. این ترکیب، مایعی چسبنده و بسیار سمی تولید می‌کند که هم ترمیت را می‌کشد و هم مهاجم را فلج یا از بین می‌برد.

پاولینا ریزاچووا، سرپرست این تحقیق، بیان می‌کند که کشف آن‌ها نمونه‌ای بارز از اهمیت حیاتی زیست‌شناسی ساختاری در درک فرآیندهای بیولوژیکی است. وی می‌افزاید: “همان‌طور که شناخت اجزای یک ابزار به ما کمک می‌کند تا عملکرد آن را درک کنیم، شناخت ساختار سه بعدی یک مولکول نیز به ما در فهم مکانیسم‌های پیچیده زیستی مانند مکانیسم دفاعی منحصر به فرد این ترمیت‌ها کمک می‌کند.”

چند سال پیش، محققان در گویان فرانسه مشاهده کردند که ترمیت‌های Neocapritermes taracua کیسه‌هایی حاوی آنزیم فعال را بر پشت خود حمل می‌کنند که در مواقع اضطراری به عنوان سلاح استفاده می‌شود. گفته می‌شود که این ترمیت‌ها می‌توانند با این بار کشنده، تمام عمر خود را زندگی کنند. افراد جوان‌تر که هنوز نقش فعالی در کلونی دارند، مقادیر کمتری از این آنزیم را در کیسه‌های خود ذخیره می‌کنند.

برای مشاهده تازه ترین خبرها به صفحه اخبار علمی رسانه تکنا مراجعه کنید.