14 تیر 1404 ساعت 23:17
یافتههای جدید مریخنورد ناسا میتواند آب پاکی را روی دست علاقهمندان به حیات در سیاره سرخ بریزد. دانشمندان راز بیابانی بودن مریخ و گذشته تاریک آن را کشف کردهاند.
مریخ و زمین شباهتهای بسیار زیادی به هم دارند. پس چرا مریخ همیشه بیابانی و خشک است و حیات توانسته بهخوبی در زمین گسترش یابد؟ آيا حیات در گذشته دور در سیاره سرخ وجود داشت است؟ این سوالها برای چندین دهه دانشمندان را درگیر خود کرده بودند. ظاهرا بالاخره پاسخ مشخص شده است.
ناامیدی دانشمندان از وجود حیات در گذشته سیاره سرخ
ناسا تاکنون میلیاردها دلار را صرف ارسال کاوشگرهای گوناگون به مریخ کردهاند. آنها امیدوار هستند که بتوانند کوچکترین نشانهای از وجود حیات در مریخ پیدا کنند. هرچند بهنظر میرسد هرگز موفق چشمگیری در این زمینه حاصل نخواهد شد.
مریخ از جنبههای مختلف آمادگی پشتیبانی از حیات را دارد. گرچه بدون وجود مهمترین عنصر حیات یعنی آب مایع نمیتوان از تکامل یافتن موجودات مختلف صحبت کرد. صرفا شاید بتوان با تجهیزات پیچیده و سرمایهگذاری گسترده کلونیهایی را در این سیاره شکل داد. دلایل ایلان ماسک برای ضرورت سفر به مریخ نیز متقاعدکننده هستند.
اخیرا کاوشگر کنجکاوی ناسا توانسته یک تکه گمشده بسیار مهم از پازل را پیدا کند. سنگها و صخرههای مریخ مملو از کربنات هستند. همین نیز میتواند بهخوبی چرایی عدم وجود حیات در سیاره سرخ را توضیح دهد. کربنات میتواند همچون اسفنجی کربن دیاکسید را از اتمسفر جذب کرده و درون خود اسیر کند.
در کره زمین نیز فرآیند مشابهی رخ میدهد. با این تفاوت که بعدها فورانهای شدید آتشفشانی حجم بالایی از کربندیاکسید را وارد اتمسفر میکنند. مریخ فاقد اینگونه آتشفشانها است. در نتیجه کربندیاکسید توانایی فرار به اتمسفر را ندارد. همین تفاوت در ظاهر ساده نیز سبب میشود که تعادل آبوهوایی بههم بخورد.
کربندیاکسید وظیفه گرم نگه داشتن زمین را بر عهده دارد. طبیعتا عدم حضور آن نیز سبب شده که مریخ فوقالعاده سرد و غیرقابل سکونت باشد. پس ماجرای رودخانههای آب مایع در مریخ چیست؟ دانشمندان بیشتر آنها را همچون واحههایی در صحرا میدانند. لحظههای کوتاهی از امیدواری برای شکلگیری حیات در سیاره سرخ که بهصورت محدود ظاهر شدهاند.
پس از دوران کوتاه حضور آب مایع در مریخ تا ۱۰۰ میلیون سال چیزی جز خشکی و خاک در این سیاره دیده نشده است. بدیهی است که در چنین شرایطی هیچ جانوری توانایی تکامل ندارد.
تنها بودن انسان در جهان هستی
پس از هربار ناکامی در کشف موجودات فضایی همان سوال عمیق قدیمی در ذهن تکرار میشود: آیا ما تنها هستیم؟ از اوایل دهه ۱۹۹۰ اخترشناسان موفق شدهاند ۶۰۰۰ سیاره فراخورشیدی را بررسی کنند. هرچند از آنجایی که راکت فوقالعاده سریع ناسا هنوز آماده نشده است، نمیتوانیم ساختار سنگی سیاره دیگری بهجز مریخ را بررسی کنیم.
اگر دانشمندان متوجه شوند که حیات حتی در شکل اولیه و بهصورت میکرو ارگانیسم در سیاره سرخ وجود نداشته است، باید گفت که احتمال وجود موجودات فضایی در نزدیکی زمین فوقالعاده پایین میآید. هرچند اگر بتوانیم نشانههایی از آنها را در گذشته این سیاره پیدا کنیم، حداقل مشخص میشود که شروع حیات در سیارههای دیگر امری عجیب و سخت نیست.
شاید هم روزی با انجام سفرهای بینستارهای موجودات فضایی سیلیکونی را در سایر نقاط کهکشان پیدا کنیم.
source