16 تیر 1404 ساعت 12:36
محققان ارتباطی نگران‌کننده بین آلودگی هوا و سرطان ریه در افراد غیرسیگاری کشف کرده‌اند. آیا هوایی که نفس می‌کشیم به اندازه سیگار کشیدن خطرناک است؟
یک مطالعه ژنومی جدید نشان می‌دهد که دوده و غبار موجود در هوای آزاد با جهش‌های ژنتیکی مرتبط با سرطان ریه ارتباطی قوی دارد. این یافته‌ها شامل محرک‌های شناخته‌شده در افراد سیگاری و همچنین موارد جدید و منحصربه‌فرد در افراد غیرسیگاری می‌شود.
هرچه فرد بیشتر در معرض آلودگی هوا قرار گرفته باشد جهش‌های بیشتری در تومورهای ریه او مشاهده شده است. این نتایج مدرک مهمی هستند که احتمال نقش مستقیم آلودگی در ایجاد سرطان را تقویت می‌کنند.
آلودگی هوا و سرطان ریه؛ تهدیدی بزرگ‌تر از دود سیگار
به گفته لودمیل الکساندروف دانشمند بیومولکولی از دانشگاه کالیفرنیا سن دیگو، ما با روند نگران‌کننده‌ای مواجه هستیم که در آن افراد غیرسیگاری به طور فزاینده‌ای به سرطان ریه مبتلا می‌شوند اما دلیل آن را نمی‌دانستیم. تحقیقات جدید نشان می‌دهد آلودگی هوا و سرطان ریه ارتباطی تنگاتنگ با همان انواع جهش‌های DNA دارند که معمولا با سیگار کشیدن مرتبط می‌دانیم.
در این تحلیل بین‌المللی گسترده، ژنوم سرطانی ۸۷۱ فرد غیرسیگاری از چهار قاره بررسی شد. این افراد همگی به سرطان ریه مبتلا بودند و هنوز درمانی دریافت نکرده بودند.
نتایج شگفت‌انگیز بود؛ افرادی که در مناطق با سطح بالای آلودگی هوا زندگی می‌کردند به طور قابل توجهی بیشتر دارای جهش در ژن‌های TP53 و EGFR و همچنین تلومرهای کوتاه‌تر بودند. این دو ژن از نشانه‌های اصلی سرطان ریه محسوب می‌شوند و تلومرهای کوتاه‌تر با پیری سریع‌تر سلول‌ها مرتبط هستند.
نکته جالب اینجاست که افراد غیرسیگاری ساکن در مناطق آلوده تقریبا چهار برابر بیشتر از ساکنان مناطق پاک، دارای امضای جهش ژنتیکی SBS4 بودند. این همان جهشی است که در سرطان ریه افراد سیگاری دیده می‌شود.
در مقابل، قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران که یک عامل خطر شناخته شده است فقط افزایش جزئی در جهش‌های ژنتیکی نشان داد. به نظر می‌رسد اثر جهش‌زای دود دست دوم در مقایسه با آلودگی هوا و سرطان ریه بسیار ضعیف‌تر است.
کشف یک امضای ژنتیکی جدید و مرموز
این مطالعه فقط به مقایسه با سیگاری‌ها محدود نشد. محققان با مقایسه ژنوم تومورهای ۸۷۱ فرد غیرسیگاری با ۳۴۵ فرد سیگاری به شباهت‌ها و تفاوت‌های مهمی دست یافتند.
علاوه بر جهش‌های مشترک حدود ۲۸ درصد از افراد غیرسیگاری دارای یک امضای جهش جدید به نام SBS40a بودند. این امضا در افراد سیگاری یافت نشد و به طور عجیبی به نظر نمی‌رسد ماهیت محیطی داشته باشد.
لودمیل الکساندروف توضیح می‌دهد که ما این امضای جدید را در اکثر موارد مطالعه مشاهده کردیم اما هنوز نمی‌دانیم چه چیزی آن را هدایت می‌کند. این یک کشف کاملا متفاوت است و حوزه جدیدی از تحقیقات را پیش روی ما باز می‌کند.
با وجود محدودیت‌هایی مانند تکیه بر داده‌های منطقه‌ای آلودگی، یافته‌های کلی با شواهد دیگر همسو است. این شواهد نشان می‌دهند که دوده و غبار هوا می‌توانند به روشی مشابه مواد شیمیایی سیگار باعث رشد تومور شوند. این یک مشکل جهانی فوری و رو به رشد است که دانشمندان برای درک آن تلاش می‌کنند.
source