محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، از نهایی شدن طرح حذف چهار صفر از پول ملی خبر داد. بر اساس این طرح، واحد پول ملی «تومان» و واحد خرد آن «قِران» خواهد بود.
فرزین با اشاره به این که واحد رسمی کشور هم‌اکنون ریال است، اما مردم در معاملات و محاورات خود از تومان استفاده می‌کنند، گفت حذف چهار صفر ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. او توضیح داد که افزایش تورم و کاهش شدید ارزش پول ملی در سال‌های اخیر، نسبت ارزش ریال به ارزهای خارجی را به‌شدت کاهش داده و این موضوع، علاوه بر آثار اقتصادی، منجر به افت غرور ملی شده است.
او یادآور شد که حذف صفر از پول ملی سابقه‌ای طولانی در جهان دارد؛ برای مثال، آلمان ۱۲ صفر، فرانسه دو صفر و ترکیه ۶ صفر از پول ملی خود حذف کرده‌اند. فرزین در ادامه اضافه کرد: «هدف ما از حذف صفر، کنترل تورم یا افزایش ارزش پول ملی نیست؛ بلکه اصلاح ساختار واحد پولی و تسهیل محاسبات مالی است.»
بیش از ۱۰ میلیارد قطعه اسکناس در گردش کشور وجود دارد
خبرگزاری فارش به نقل از رئیس کل بانک مرکزی نوشته است که لایحه حذف چهار صفر نخستین بار در سال ۱۳۹۰ از سوی دولت به مجلس ارائه شد و پس از تایید شورای نگهبان، به دلیل توقف در دولت سیزدهم، مسکوت ماند. با آغاز مسئولیت محمدرضا فرزین در بانک مرکزی بررسی این لایحه دوباره در کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح و از آن دفاع شد.
رئیس کل بانک مرکزی همچنین اعلام کرده است که در حال حاضر ۱۰ میلیارد و ۴۰۰ میلیون قطعه اسکناس در گردش وجود دارد؛ یعنی به‌طور متوسط ۱۲۲ قطعه برای هر نفر. با وجود گسترش تراکنش‌های کارت‌محور، به دلیل ملاحظات پدافند غیرعامل، همچنان نیاز به اسکناس فیزیکی وجود دارد:
در جهان، بزرگ‌ترین اسکناس یورو ۵۰۰ یورو است، اما در ایران حداکثر اسکناس در گردش ۱۰۰ هزار تومانی (معادل یک میلیون ریال) است و چک‌پول‌هایی حتی تا پنج میلیون ریال برابر واحد رسمی پول ملی چاپ شده‌اند. این نسبت باید اصلاح شود.
– محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی
واحد پول جدید و جزئیات اجرایی
رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: «پول ملی مانند پرچم کشور است و باید ارزش و حیثیت ملی آن حفظ شود.» او افزود که پس از تصویب نهایی، طی یک فرآیند سه‌ساله اسکناس‌ها و سکه‌های جدید جایگزین خواهند شد.
حذف چهار صفر از پول ملی پس از سه سال اجرا کامل می‌شود
در طرح جدید، اسکناس‌های کنونی با چهار صفر کمرنگ منتشر شده‌اند که به راحتی به واحدهای جدید تبدیل می‌شوند. فرزین توضیح داد: «به‌عنوان مثال، اسکناس ۱۰ هزار تومانی معادل یک تومان جدید خواهد بود و اسکناس‌های کوچک‌تر می‌توانند به صورت سکه ضرب شوند.»
بیشتر بخوانید
او تاکید کرد که ۱.۵ درصد از کل معاملات کشور به‌صورت نقدی انجام می‌شود و اسکناس همچنان پشتیبان شبکه پرداخت کارتی خواهد بود. همچنین، برای نخستین بار اعشار در واحد پولی رسمی تعریف خواهد شد؛ به‌گونه‌ای که «قران» معادل یک‌صدم تومان خواهد بود.
حذف صفر تاثیری بر تورم ندارد، اما محاسبات را ساده می‌کند
فرزین درباره تاثیر این تغییر بر ارزش سهام گفت که ارزش سهام متناسب با واحد پول جدید و به‌صورت درصدی محاسبه و معامله خواهد شد. او اطمینان داد که حتی با تداوم شرایط تورمی، حداقل ۳۵ سال زمان نیاز است تا کشور دوباره به نقطه‌ای برسد که حذف صفر ضروری شود.
به گفته فرزین، معاملات کلان اقتصاد کشور با ابزارهای بانکی انجام می‌شود و حذف صفر تاثیری بر این بخش ندارد. اما برای معاملات خرد، ساده‌تر شدن محاسبات و بازگشت اعتبار به پول ملی، از اهداف اصلی این اصلاح است.
رئیس کل بانک مرکزی در پایان تاکید کرد: «هرچه سریع‌تر باید این طرح اجرا شود تا واحد پول ملی ما در محاسبات روزمره مردم جایگاه واقعی پیدا کند.»
source