سیزده به در
نوروز فرصتی است برای ما و طبیعت که دوباره نو شویم و روزگار را با دیدی جدید به سمت بهار ببریم. این جشن برای ما عموما از روز اول بهار شروع میشود و تا روز سیزدهم ادامه دارد. سیزده به در روز وعده آدمیست با طبیعت و در این روز سبزه خود را به سبزی طبیعت میسپاریم.
فلسفه سیزده به در
برخلاف باوری که اکنون رواج دارد در زمان ایرانیان باستان عدد ۱۳ را به عنوان نمادی برای نو شدن و شروع دورانی جدید در نظر میگرفتند چرا که معتقد بودند عمر جهان هستی را ۱۲ هزار سال است و به همین دلیل هم روز فردای دوزادهم را به جشن و پایکوبی میگذراندند و به عنوان حسن ختام نوروز در نظر میگرفتند تا از این روز ۱۳ شروعی دوباره را داشته باشند و برای سال جدیدی که در پیش رو دارند روزهای نویی را شروع کنند.
آیا سیزده نحس است؟
در کشورهای غربی اما باور چیز دیگری بود. در باور اروپاییها و عموما مسیحیان سیزده عددی نحس بوده و این باور به حدی پیشرفته که در بسیاری از هواپیماها صندلی ردیف ۱۳ ندارند. یا در شمارهگذاریها از خلاقیت ۱۲ + ۱ استفاده میکردند. عموما غربیها عدد سیزده را خوشیمن نمیدانستند و حتیالمکان از استفاده این عدد دوری میکردند. به نقل از یکی از پژوهشگران ایرانی استاد وزیری این باور که میگویند سیزده عدد نحسی است از کشورهای غربی وارد سرزمین ایران شده است.
اما در فرهنگ باستانی ایرانی چنین نبوده است و این باور غلط با نفوذ فرهنگ غرب در ایران اتفاق افتاده است. برکت عدد ۱۳ برای ایرانیان به گونهای بوده که پژوهشگران بر این باورند که ماجرای آرش کمانگیر که در روز سیزدهم روی داده است، از آنجایی که در این روز گسترش سرزمین ایزدان و رهایی از تورانیان به وسیله تیر آرش صورت میگیرد، روز سیزدهم را «تیر روز» مینامند. عدد سیزده در کتابهای تاریخی دوران اسلامی به عدد سعد تعبیر شده و در گذر زمان تبدیل به عددی نحس شده است.
با این حساب باوری که که در واقع برای پیشینه روز سیزده بدر است جشن و تفریح به مناسبت گذشت روز دوازدهم و شروع سال نو است که امروزه تعبیر دیگری پیدا کرده است و از آن به عنوان روزی برای بیرون کردن نحسی سیزدهم یاد میکنند.
حتی در زمان قاجار عدهای بر این باور بودند که مهمان روز سیزدهم با خود بدشگونی همراه میآورد.
کارهایی که در این روز میتوان انجام داد
- سیزده به در فرصتی است که همگی از خانهها بیرون بزنیم و به دل طبیعت بزنیم.
فرصتی برای آشتی با طبیعت است، آن هم در روزهایی که درختان تازه از خواب زمستانیشان بیدار شدهاند و زمین رنگ سبز به خودش میگیرد. - از رسومی که در این روز انجام میشود مهمترینش همان بودن با خانواده و دوستان در دل طبیعت است.
به آب سپردن سبزه سفره نوروزی نیز یکی از رسوم برجای مانده این روز است.
این کار نشانه هدیه دادن به ایزد آب «آناهیتا» است و همچنین گره زدن علف برای شاهد قرار دادن مادر طبیعت در پیوند میان زن و مرد است.
به عبارتی گره زدن سبزه را عموما دختران و پسران جوان برای باز شدن بخت انجام میدهند. - در این روز تفریحات خانوادگی میتواند شادی مضاعفی را به همراه بیاورد.
از قبل برای داشتن چنین تفریحاتی برنامه بچینید و تمهیدات لازم به بازی را فراهم کنید.
حواستان باشد که محیط و امکانات را برای بازی در نظر بگیرید.
برای مثال بازیهای گروهی فوتبال، والیبال، وسط و منچ بازیهای مناسبی در این روز هستند. - حواستان به اخبار و گزارشهای هواشناسی باشد.
قبل از زدن به دل طبیعت حتما جویای احوال طبیعت باشید و بدانید که برای این روز چه جوی را برایتان ایجاد میکند. اگر شرایط ابری و نابسامان باشد حتیالامکان بیرون نروید یا در صورت رفتن امکانات مناسبی داشته باشید و از چادر زدن در دامنه کوه و کناره رودها و درهها خودداری کنید. - همراه خود لباس گرم اضافی، تجهیزات ایمنی و جعبه کمکهای اولیه داشته باشید.
به طبیعت ضربه نزنیم
- سیزده به در در تقویم به اسم روز طبیعت نامگذاری شده است و سعی کنید بیشترین احترام را به طبیعت بگذارید.
- از روشن کردن آتش در جنگل و کنار درختان خودداری کنید.
- در صورتی که آتشی روشن کردید حتما در انتها از خاموش بودن آن اطمینان حاص کنید.
- خاکستری نیمه جان را در دل طبیعت رها نکنید.
- حواستان به زبالههایی که تولید میکنید باشد.
در این روز حجم زیادی از زباله تولید میشود که اگر همانطور رها شوند آسیبی بزرگ به محیط وارد میشود. - همراه خود کیسه زباله و خاکانداز ببرید و تمام زبالههای خود حتی آنهایی که گمان میکنید قابل تجزیهاند را درون کیسه زباله بگذارید.
این کیسه را همراه خود برگردانید و در محلی مناسب که مخصوص جمعآوری زباله است قرار دهید.
حواستان باشد این کیسه را درون طبیعت رها نکنید. - از بردن ماشین به مکانهای بکری که حریم جنگلاند یا دسترسی ماشینرو ندارند خودداری کنید.
«از سیزده به در لذت ببرید، درکنار کسانی باشید که دوستشان دارید و حسابی بخندید»